Για μιά επανάσταση της γνώσης και της επίγνωσης[1]
Γράφει ο Κώστας Λάμπος
Cui bono?
Κικέρων[2]
«Η Ελλάδα δε θα οφείλει ποτέ στον κόσμο τόσα,
όσα οφείλει ο υπόλοιπος κόσμος στην Ελλάδα»
Στίβεν Φράι[3]
«Σε μια εποχή παγκόσμιου ψεύδους, το να
λες την αλήθεια είναι μια πράξη επαναστατική»
Τζωρτζ Όργουελ[4]
«Ένοχος είναι αυτός που κάνει πίσω στην επιθυμία του: Αυτός
που αφήνεται να χειραγωγηθεί ως προς την πορεία του κόσμου»
J. Lacan[5]
Οι επιστήμες, διαχρονικός καρπός της πανανθρώπινης αγωνίας με την μορφή των συνεχόμενων κοινωνικών αγώνων για την βελτίωση των συνθηκών ζωής και την κατάκτηση της κοινωνικής ισότητας, ως προϋπόθεση της καθολικής ευημερίας, της ελευθερίας και της ευτυχίας, έχασαν τον κοινωνικό χαρακτήρα τους από την στιγμή που υποτάχθηκαν στους σχεδιασμούς της εκάστοτε εξουσίας, η οποία αποτέλεσε καρπό της βίαιης καθιέρωσης του δικαιώματος της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στην γη και στη συνέχεια πάνω στα μέσα παραγωγής που θρυμμάτισε τις κοινωνίες σε ανταγωνιζόμενες μερίδες και τάξεις. Η καταχρηστική χρησιμοποίηση των επιστημών από τις εκάστοτε εξουσίες τις μετέτρεψε σε ιδεολογία και γλώσσα της εξουσίας, αλλά ο ανταγωνισμός μεταξύ των εξουσιών άφηνε περιθώρια στις επιστήμες να αναπτύσσονται ως απελευθερωτική δύναμη προάγοντας την έρευνα και συσσωρεύοντας γνώση με την μορφή των παραγωγικών δυνάμεων, που κατά περιόδους αμφισβητούσαν τις καθυστερημένες παραγωγικές σχέσεις και οδηγούσαν στην πρόοδο της ανθρωπότητας. Με αυτόν τον τρόπο οι επιστήμες επιτελούσαν τον επαναστατικό κοινωνικό τους ρόλο και ταυτόχρονα δημιουργούσαν σταδιακά όλες εκείνες τις αναγκαίες αντικειμενικές και υποκειμενικές προϋποθέσεις για την κοινωνική ισότητα, αλλά και για την δική τους απελευθέρωση από τα δεσμά της απολυταρχικής εξουσίας.
Σήμερα, στον 21ο αιώνα, επιστήμες και κοινωνία/ανθρωπότητα, βρίσκονται στο κρίσιμο σταυροδρόμι να κάνουν την υπέρβαση της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, με την απελευθέρωση των επιστημών από το κεφάλαιο, προϋπόθεση για το πέρασμα στην αμεσοδημοκρατική αυτοδιεύθυνση των κοινωνιών, ή για την οριστική υποδούλωση στον τεχνοφασισμό της Νέας Τάξης Πραγμάτων που ορίζει ως άχρηστο και περιττό το μεγαλύτερο μέρος του ανθρώπινου πληθυσμού, την εξόντωση του οποίου σχεδιάζει η παγκόσμια Ελίτ ως προϋπόθεση της διαιώνισης της απόλυτης κυριαρχίας της με την μορφή της παγκόσμιας ηγεμονίας του αμερικανισμού. Η ματαίωση αυτής της δυστοπίας μπορεί να συμβεί μόνο με την απελευθέρωση και την αποϊδεολογικοποίηση των επιστημών και ιδιαίτερα της επιστήμης της Πολιτικής Οικονομίας, προϋπόθεση ικανή και αναγκαία για την αφύπνιση των δυνάμεων της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού και την μετακίνησή τους από την θέση του αντικειμένου του κεφαλαίου στην θέση του υποκειμένου της ιστορίας, με αποκλειστικό σκοπό την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής που κατακερματίζει τις κοινωνίες και την επιστημονική θεμελίωση του πολιτισμού της κοινωνικής ισότητας και του αταξικού Ουμανισμού.
Η κρισιμότητα των στιγμών και η άμεση απειλή του τεχνοφασισμού με μέσο την ‘τεχνητή νοημοσύνη’ και τα σχέδια για τον ‘μετανθρωπισμό’ προειδοποιούν πως δεν υπάρχει χρόνος για άλλες ψευδαισθήσεις. Τώρα είναι η ώρα, η ανθρωπότητα να πάρει την μεγάλη απόφαση να αφήσει πίσω της την προϊστορία της και να εισέλθει με την ουμανιστική επανάστασή της στην εποχή της ιστορίας του αταξικού Ουμανισμού.
Αυτός είναι και ο λόγος που τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον μου επικεντρώθηκε στην κύρια και βασική αιτία της ανθρώπινης τραγωδίας, στην ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής, η οποία, ως αποκλειστικά ατομική, ταξική, κρατικομονοπωλιακή, εθνικιστική και ιμπεριαλιστική βίαιη εξουσία κακοφορμίζει την κοινωνική ζωή και τις σχέσεις μεταξύ των κρατικών οντοτήτων της διεθνούς κοινότητας και καταλήγει σε καπιταλιστική βαρβαρότητα. Αναζητώντας λυτρωτική λύση, προχώρησα στην απόπειρα αποκρυπτογράφησης της ιστορίας και διαπίστωσα πως, αυτή δεν έρχεται από το μέλλον, που δεν υπάρχει μέχρι να το δημιουργήσουμε, αλλά από το πολύ μακρινό παρελθόν με την μορφή των διαχρονικών κοινωνικών αγώνων που, οι εκάστοτε δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού, έδιναν και συνεχίζουν να δίνουν για τον εκάστοτε καλύτερο κόσμο με περισσότερη κοινωνική ισότητα, ελευθερία και πανανθρώπινη ειρήνη. Διαπίστωσα επίσης πως η ιστορία κινείται στην λογική του δικού της χρονικού κύκλου που είναι πολλαπλάσιος του ανθρώπινου βιολογικού κύκλου, πράγμα που δυσκολεύει την κατανόηση των προβλημάτων της καθημερινότητας, ως συνέπεια μακροχρόνιων λαθών και σκοπιμοτήτων. Αυτή η δυσκολία δημιουργεί αταξία και αναντιστοιχίες μεταξύ των βολονταριστικών ανθρώπινων, συχνά και των κοινωνικών επιθυμιών και των αποτελεσμάτων της κοινωνικής εξέλιξης, πράγμα που καταγράφεται στον χώρο της οικονομίας και της κοινωνίας ως φαύλος κύκλος και κρίση ανορθολογισμού. Ο ανορθολογισμός, όμως, ως υστερόβουλη επιλογή και πολιτική τσαπατσουλιά παίρνει την μορφή του καταστροφικού χάους, όταν οι εξουσίες της κοινωνικής ανισότητας προσπαθούν με όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα να εκτρέψουν την πορεία της ιστορίας της ανθρωπότητας προς τα δικά τους σκοτεινά καταγώγια της ταχύτερης και μεγαλύτερης κερδοφορίας του κεφαλαίου, καταστρέφοντας την γήινη βιόσφαιρα και μακελεύοντας τις κοινωνίες και την ανθρωπότητα συνολικά.
Για να κατανοήσω τον λόγο της δύναμης του ανορθολογισμού, της ανισότητας, της αδικίας και της καθολικής και γενικευμένης κρίσης του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής κατάφυγα στο κικερώνειο ‘cui bono?’, το οποίο με οδήγησε στην αναζήτηση της απάντησης ‘ποιος ωφελείται;’ από όλα αυτά που ζημιώνουν τα 99% του ανθρώπινου πληθυσμού;. Το cui bono?, που στις μέρες μας αποδίδεται με την φράση ‘ακολούθα τον δρόμο του χρήματος’, και στο, ‘τελικά ποιος ωφελείται’; Αυτό το ερώτημα είναι το αδιαμφησβήτητο κλειδί για να κατανοήσει κανείς τα παράλογα, απάνθρωπα και εγκληματικά συμβαίνοντα. Το τέρμα της αναζήτησης ήταν το ‘μεγάλο χρήμα’, (the Big Money), η απόδειξη πως από όλα αυτά ωφελείται το 1% που κατέχει τα μέσα παραγωγής και γι’ αυτό μπορεί να εξουσιάζει, να καταστρέφει και να εγκληματεί κατά της ανθρωπότητας και του πολιτισμού. Οπότε το ερώτημα που σκάει στο μυαλό σου είναι: Και τώρα τι μπορεί να γίνει;
Η αναζήτηση της απάντησης οδηγεί αναγκαστικά στην έννοια και στην κατανόηση της δομής, της λειτουργίας και του σκοπού του συστήματος, του κοινωνικού συστήματος στο προκείμενο. Ένας γενικός ορισμός λέει πως το σύστημα είναι ένα σύνολο από πράγματα, σχέσεις και συνθήκες, που βρίσκονται σε αλληλεξάρτηση, έτσι ώστε κάθε μεταβολή στο ένα από αυτά να έχει θετική ή αρνητική επίδραση σε ένα ή σε όλα τα άλλα. Προφανώς το κοινωνικό σύστημα είναι μια πιο πολύπλοκη οντότητα, η οποία χαρακτηρίζεται από πρόσωπα, πράγματα, συνθήκες, θεσμούς, δομές, παραδόσεις, συνήθειες, έννοιες, διαδικασίες και λειτουργίες που την κάνουν να συμπεριφέρεται με σταθερό και προβλέψιμο τρόπο για την επιτυχία κάποιου συγκεκριμένου σκοπού, γεγονός που την καθιστά ανώτερη από το άθροισμα των μερών της. Τα καθαρά, τα γνήσια και ανυστερόβουλα κοινωνικά συστήματα, προφανώς, αποσκοπούν στην κάθε φορά αποτελεσματικότερη οργάνωση της κοινωνικής ζωής και στην μεγιστοποίηση της ευτυχίας των μελών της εκάστοτε κοινωνίας, χωρίς διακρίσεις, γεγονός που δεν τους επιτρέπει να είναι στατικά, αλλά δυναμικά. Κι’ αυτό επειδή δυναμικά εξελίσσονται οι ανθρώπινες και οι κοινωνικές ανάγκες, πράγμα που σημαίνει πως τα κοινωνικά συστήματα εμπεριέχουν στο DNA τους την πάγια εντολή της ομαλής συνεχούς αλλαγής και του μετασχηματισμού, δηλαδή, της προσαρμογής στις εκάστοτε νέες ανάγκες και συνθήκες. Αυτή η πάγια εντολή εκφράζεται μέσα από την εξέλιξη των εμπειριών, που κατασταλάζουν στην μορφή της γνώσης και των κοινωνικών αγώνων σε διαχρονική στρατηγική προόδου προς την κοινωνική ισότητα και ολοκληρώνονται ως αέναη και διαρκής επαναστατική δημιουργικότητα των επιστημών. Αυτά ως θεωρία, γιατί στην πράξη τα κοινωνικά συστήματα, τα οποία στην εξέλιξη των κοινωνιών και της ανθρωπότητας συνολικά, δεν αποτελούν παρά σειρά από διαδοχικές ‘διακλαδώσεις’[1], πάνω στον βασικό κορμό της εκάστοτε κοινωνίας, στάδια, φάσεις και σταθμοί, που διαδέχονται ο ένας τον άλλον στην πρόοδο της ανθρωπότητας προς το κάθε φορά καλύτερο, μέχρι να ολοκληρωθεί ο ιστορικός τους κύκλος, να παρακμάσουν και να πεθάνουν για να τα διαδεχθούν τα αντίστοιχα των καινούργιων αναγκών και συνθηκών στάδια.
Κατά κανόνα όμως τα κοινωνικά συστήματα γίνονται αιχμάλωτοι οργανωμένων συμφερόντων στη βάση της κοινωνικής ανισότητας, τα οποία επιβραδύνουν ή ακόμα και συνειδητά εμποδίζουν, με την βία των νόθων θεσμών, των δυνάμεων καταστολής και των αποικιοκρατικών και ιμπεριαλιστικών πολέμων, την ομαλή και ορθολογική εξέλιξη των κοινωνικών συστημάτων. Αυτή η εκτροπή προσδιορίζεται από την αποξένωση της κοινωνίας από τα κοινά μέσα παραγωγής, δια της θέσπισης του δικαιώματος της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω σε αυτά, γεγονός που καταλήγει στον κοινωνικό καταμερισμό της εργασίας, κατά τον οποίο η εργαζόμενη κοινωνία παράγει, χωρίς να αποφασίζει η ίδια, πλούτο για τους ιδιοκτήτες των μέσων παραγωγής και φτώχεια για την ίδια. Όπου και όταν οι συμμορίες συμφερόντων αποφασίζουν τους κανόνες της οικονομίας και συνεπώς και της κοινωνίας σε σκοτεινά οβάλ γραφεία ‘οίκων αξιολόγησης’ και ηγεμονικού γεωστρατηγικού προγραμματισμού, τότε οι επιστήμες αποσύρονται και τον λόγο τον παίρνουν τα όπλα και οι κομπογιαννίτες για να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα των καταστροφικών κρίσεων. Έτσι το μπλοκάρισμα της ομαλής εξέλιξης των κοινωνικών συστημάτων καταλήγει νομοτελειακά σε όξυνση της κοινωνικής ανισότητας, σε τοξικότητα στο εποικοδόμημα, σε χαοτικές, ανορθολογικές πολυσύνθετες καταστροφικές κρίσεις στο οικοδόμημα, γεγονότα που πυροδοτούν τον μηχανισμό της συστημικής κατάρρευσης[2]. Αυτό όλο, όμως, μετατοπίζει το πρόβλημα από το εποικοδόμημα, στο οικοδόμημα και κύρια στο θεμέλιο του οικονομικοκοινωνικού συστήματος, το οποίο αδυνατεί να στηρίξει πιά το οικοδόμημα, γεγονός που επιτάσσει τον άμεσο επαναπροσδιορισμό της σχέσης της κοινωνίας με τα μέσα παραγωγής, προς την κατεύθυνση της κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής για την επανασυγκόλληση της ενιαίας και κοινής παραγωγικής βάσης της κοινωνίας, η οποία αυτόματα προκαλεί και την επανασύνθεση της κοινωνίας σε ενιαίο Όλον, στο Εμείς.
Επειδή τόσο στην Φύση όσο και στις κοινωνίες δεν νοείται η ύπαρξη κενού, οι κοινωνίες που εξεγείρονται με το αίτημα της θεμελιακής κοινωνικής αλλαγής, όταν πιά η πολιτική αλλαγή και οι ψευδομεταρρυθμίσεις αποδεικνύονται κοινωνικά ατελέσφορες, οφείλουν, με την εμφάνιση των σημείων της συστημικής κατάρρευσης, να είναι έτοιμες να γεμίσουν αυτές το κενό με τις αναπόφευκτες ειρηνικές, μαζικές, λαϊκές, κοινωνικές επαναστάσεις, πριν τις προλάβουν οι ΝΑΤΟϊκές ορδές, οι κρατικές εξουσιαστικές καμαρίλες και οι κατά κανόνα ιδιοτελείς κομματικές και ‘επαναστατικές πρωτοπορίες’. Σήμερα, στον 21ο αιώνα η ανθρωπότητα βρίσκεται στο στάδιο της συστημικής κατάρρευσης, αφού ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής δεν αδυνατεί απλά να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της ανθρωπότητας, αλλά γίνεται και επικίνδυνος γι’ αυτήν και για την γήινη βιόσφαιρα, δηλαδή για την ίδια την ζωή. Οπότε το ζητούμενο είναι το παλιό, το φθαρμένο οικονομικό σύστημα της κοινωνικής ανισότητας να αντικατασταθεί συθέμελα από το καινούργιο, το ορθολογικό, το κοινωνικοποιημένο και αυτοπροσδιοριζόμενο που μπορεί με την δύναμη των επιστημών, της ειρηνικής τεχνολογίας, της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης και του οικονομικού ορθολογισμού να ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ανάγκες και να ανοίγει τον δρόμο στην παραπέρα πρόοδο της ανθρωπότητας θεμελιωμένο πάνω στην κοινωνική ισότητα. Ο μηδενισμός της σπατάλης για την εξουσία των λίγων πάνω στους πολλούς και των κατακτητικών πολέμων για την ηγεμονία του ενός πάνω στους άλλους, δεν θα λύσει μόνο το πρόβλημα της παγκόσμιας πείνας, αλλά θα ανοίξει νέους ορίζοντες για την ανθρωπότητα της συνεργασίας, της ευημερίας, της ελευθερίας και της ειρήνης.
Το συμπέρασμα, λοιπόν, στο οποίο καταλήγω είναι πως η ανθρωπότητα έχει μόνο μια επιλογή για να υπερβεί το συγκεκριμένο στάδιο της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, κι’ αυτή είναι η μελέτη, η κατανόηση σε βάθος και η διεξαγωγή της επανάστασης της κοινωνικής ισότητας και του ορθολογισμού[3], διδασκόμενη από τον ανορθολογισμό, τα λάθη, τις αποτυχίες και τα εγκλήματα όλων των προηγούμενων ολοκληρωτικών αντεπαναστάσεων, ή των ανολοκλήρωτων κοινωνικών επαναστάσεων. Επαναστάσεις που σχεδιάστηκαν ερήμην της κοινωνίας από ‘εξουσιαστικές επαναστατικές πρωτοπορίες’ που φλέγονταν από το πάθος της εξουσίας και, συνειδητά ή ασυνείδητα, δεν έχει τελικά σημασία, ενεργούσαν υποκριτικά και υστερόβουλα, ως εντολοδόχοι, τάχα, της ιστορίας και για λογαριασμό, τάχα, της κοινωνίας/ανθρωπότητας, ενώ τελικά ο κερδισμένος ήταν και παραμένει η εκάστοτε οικονομική ολιγαρχία. Όλα αυτά, απότοκα σε έναν βαθμό, του χαμηλού βαθμού ανάπτυξης των αντικειμενικών και υποκειμενικών παραμέτρων μιας ορθολογικής εξέλιξης της ανθρώπινης ιστορίας, ενισχύθηκαν από τα εκάστοτε σκοταδιστικά και εξουσιαστικά ιερατεία με σκοπό την διαιώνιση της ηγεμονίας της εκάστοτε κυρίαρχης τάξης. Σήμερα, όμως, στον 21ο αιώνα η διαχρονική ανθρωπότητα έχει δημιουργήσει σταδιακά όλες εκείνες τις αναγκαίες και ικανές αντικειμενικές και υποκειμενικές συνθήκες, όπως αυτές εκφράζονται μέσα από τις σύγχρονες επιστήμες, τις τεχνολογίες αλλά και τον τεράστιο πνευματικό/πολιτισμικό πλούτο, που της επιτρέπουν να κάνει το επόμενο βήμα της προόδου προς ένα καλύτερο κόσμο, φτάνει μόνο να τις απελευθερώσει από το κεφάλαιο που τις κρατά σε ομηρία και από δύναμη κοινωνικής απελευθέρωσης τις μεταστοιχείωσε σε δεσμοφύλακες και καταπιεστές της κοινωνίας.
Η σύγχρονη ειρηνική, ορθολογική επανάσταση των δυνάμεων της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού προϋποθέτει μια καινούργια κοσμοαντίληψη, απαλλαγμένη από θεία σκιάχτρα, ιδιοκτησιακά προνόμια για λίγους και εξουσιαστικούς φόβους, που θα καταστήσει εφικτή την αποκαπιταλιστικοποίηση του φαντασιακού μας, της καθημερινότητάς μας, της οικονομίας και της κοινωνίας μας από τα ιδεολογήματα της αγοραίας καπιταλισμένης ψευδοδημοκρατίας της Δύσης και του βάναυσα κρατικοκαπιταλισμένου απολυταρχισμού της Ανατολής. Είναι αυτή η νέα πυξίδα που μπορεί να οδηγήσει τις κατά τόπους κοινωνίες, τα έθνη, τα οργανωμένα κράτη και συνολικά την ανθρωπότητα στον ορθολογισμό της σκέψης και της δράσης μέχρι του σημείου που η κοινωνία/ανθρωπότητα να διαψεύσει τις νεοκλασικές και νεοφιλελεύθερες θεωρίες που αρνούνται την ύπαρξή της και υποστηρίζουν πως ‘κοινωνίες δεν υπάρχουν παρά μόνο άτομα και συμφέροντα’, αλλά και να αποδείξουν πως τελικά μόνο κοινωνίες υπάρχουν που δρουν και δημιουργούν πολιτισμό και πρόοδο, ως αυτοδιευθυνόμενες οντότητες.
Το δοκίμιο που κρατάτε στα χέρια σας ξεκινά από την ιστορική βεβαιότητα πως ανθρώπινα όντα εκτός κοινωνίας δεν υπήρξαν και δεν θα υπάρξουν ποτέ. Υπήρξαν πάντα μόνο κοινωνίες που γέννησαν και ανάθρεψαν ανθρώπους, τους οποίους τα ιερατεία, που μαστόρεψαν θρησκείες και ιδεολογίες, τους εξαπάτησαν και, τους έστρεψαν ενάντια στις κοινωνίες τους και στην ουσία ενάντια στους εαυτούς τους και στα συμφέροντά τους. Γι’ αυτό και διερευνά την δυνατότητα επανασύνδεσης των ανθρώπων στο ένα και ενιαίο Εμείς, ως την μοναδική δυνατότητα αποσύνδεσης της ανθρωπότητας από την καταστροφική παρακμή του καπιταλισμού. Γιατί μόνο έτσι η μετακαπιταλιστική περίοδος μπορεί να οδηγήσει ομαλά και δημιουργικά τις επιμέρους κοινωνίες στην πρόοδο, στην καθολική ευημερία, στην αμοιβαία συνεργασία, στην αμεσοδημοκρατική συμβίωση των ανθρώπων και στην ειρηνική συνύπαρξη των εθνών.
Αυτή η δυνατότητα, κατά την ταπεινή μου γνώμη, υπάρχει, υπό τον όρο πως οι δυνάμεις της εργασίας της επιστήμης και του πολιτισμού θα μετακινηθούν από την θέση του αντικειμένου του κεφαλαίου προς την θέση του υποκειμένου της ιστορίας και θα απελευθερώσουν τις επιστήμες από την εξουσία του κεφαλαίου, προκειμένου να ανταποκριθούν στον διαχρονικό τους ρόλο του απελευθερωτή και όχι του καταπιεστή του ανθρώπου.
Όταν οι νέοι συνειδητοποιήσουν ότι πρέπει να απεγκλωβιστούν από τις αναστολές του παρωχημένου αξιακού συστήματος της κοινωνικής ανισότητας και διατυπώσουν ένα δικό τους, που θα στηρίζεται στην γνώση και στην επίγνωση του επιπέδου των απελεύθερων σύγχρονων επιστημών που θα ανταποκρίνεται στην υπηρεσία του ανθρώπου και της κοινωνίας τους, τότε θα μπορέσουν να αφοπλίσουν ηθικά το κεφάλαιο, να αχρηστέψουν την υποκριτική ιδεολογία του καθώς και κάθε μηχανισμό βίας, παραπλάνησης και εξουσιασμού και να θέσουν στο περιθώριο τον απάνθρωπο και καταστροφικό καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Τότε θα μπορούν στην θέση του χάους και του ανορθολογισμού να εγκαταστήσουν τον ορθολογισμό στην οικονομία και την αμοιβαιότητα στις κοινωνικές και στις διακρατικές σχέσεις με αποτέλεσμα την αντικατάσταση της ανορθολογικής αιτίας των καταστροφικών συγκρούσεων όλων με όλους, με την ορθολογική και αμοιβαία ωφέλιμη δημιουργική συνεργασία όλων με όλους. Τελικά το ζητούμενο είναι να αντικαταστήσουμε τον ανορθολογισμό της μισθωτής ανθρώπινης δουλείας με τον ορθολογισμό της έλλογης αξιοποίησης των επιστημών και της τεχνολογίας στην παραγωγική διαδικασία για καλύτερο περιβάλλον, για διαρκή ειρήνη, για περισσότερο ελεύθερο χρόνο, με τον οποίο ο μονοδιάστατος homo economicus individualis θα μπορέσει να μετεξελιχθεί στην βαθμίδα του πολυδιάστατου homo humanisticus universalis.
Για την σύλληψη, την επεξεργασία, την υιοθέτηση και την διεξαγωγή αυτής της ορθολογικής ουμανιστικής επανάστασης αποκτά ξεχωριστή σημασία η επιστήμη της Πολιτικής Οικονομίας, η οποία, από γλώσσα της εξουσίας και από θεραπαινίδα του κεφαλαίου που την κατάντησαν, θα πρέπει να καταστεί ζωτική κοσμοθεωρία, καταλύτης της κριτική σκέψης σχετικά με την σχέση της κοινωνίας με τα μέσα παραγωγής, ως σχέση της κοινωνίας με την κατανομή του πλούτο που η ίδια παράγει. Μόνο έτσι μπορεί να κατανοηθεί ότι αυτή η αντιφατική και νοσηρή πραγματικότητα, ως αποτέλεσμα της διάσπασης της παραγωγικής βάσης της κοινωνίας σε ατομικές ιδιοκτησίες, οδηγεί αναγκαστικά στον κατακερματισμό της ίδιας της κοινωνίας σε εγωιστικά και αυτοκαταστροφικά Εγώ και σε θανάσιμα συγκρουόμενες τάξεις, χώρες και συνασπισμούς. Ταυτόχρονα θα κατανοηθεί πως η επανασυγκόλληση της παραγωγικής βάσης της κοινωνίας οδηγεί αυτόματα και στην επανένωση της κοινωνίας σε ένα ενιαίο και αδιαίρετο Όλων. Τότε θα έχει κατακτηθεί και ο ορθολογισμός ως έννοια, ως τακτική, αλλά και ως στρατηγική για την μετάβαση σε έναν καλύτερο κόσμο, στον κόσμο και τον πολιτισμό της κοινωνικής ισότητας.
Τότε θα αχρηστευτούν όλες οι σκοταδιστικές θρησκείες και οι εξουσιαστικές ιδεολογίες μαζί με τα ιερατεία τους και τις επαγγελματικές συμμορίες που, με τον μισανθρωπισμό τους και την εγκληματικότητά τους, διασπούν και κατακρεουργούν τις κοινωνίες υποβαθμίζοντας τον άνθρωπο από ‘ζώον πολιτικόν’, δηλαδή από Πολίτη, φορέα πολιτικής και δημιουργό πολιτισμού, σε ‘πιστό’, οπαδό και ποίμνιο, σε κρετίνο, ρατσιστή, θρησκόληπτο και φασίστα, σε σκέτο μισάνθρωπο ζώον, στον απολίτιστο καπιταλισμένο homo homini lupus. Είναι, ακριβώς, αυτήν την στρεβλή πραγματικότητα του κεφαλαίου, αφενός, και την εναλλακτική δυνατότητα, αφετέρου, που φέρνουν οι δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού, που προσπαθούν να συσκοτίσουν οι εξουσιαστικές ελίτ και οι ‘ακαδημαϊκοί επαΐοντες’ που, με τις βαθυστόχαστες σχολαστικές θεωρητικές αψιμαχίες τους και την υποκριτική κριτική τους, αρνούνται την άρνηση και την νέα θέση της διαλεκτικής κίνησης της ανθρωπότητας, με σκοπό τον εγκλωβισμό της ιστορίας στον φαύλο κύκλο του κεφαλαίου. Αυτός είναι ο φαύλος κύκλος που πρέπει να σπάσει, για να βγούμε από την αδράνεια που εξυπηρετεί το 1%, τους λίγους και να μπούμε ξανά στον δρόμο της προόδου για τους πολλούς, για το 99%=100%-1%.
[1] «Η ανθρώπινη ιστορία βρίθει διακλαδώσεων. Η μετάβαση από την Παλαιολιθική στην Νεολιθική εποχή, έγινε επειδή οι άνθρωποι ήταν σε θέση να αξιοποιούν καλύτερα τους φυσικούς πόρους και την μεταλλουργία, μπορεί να θεωρηθεί ως διακλάδωση.[…] Κάθε φορά που ανακαλύπτεται ένας καινούργιος φυσικός πόρος, υλικός, όπως ο άνθρακας, ή άυλος, όπως ο ηλεκτρισμός, ο κόσμος οργανώνεται εκ νέου και έτσι προκύπτει μια νέα διακλάδωση. Σήμερα ο κόσμος αλλάζει με την τεχνολογία της πληροφορικής, η οποία εξελίσσεται με έναν ρυθμό που δεν ήταν αναμενόμενος. […] Έτσι μπορούμε να αντιληφθούμε τις δομές που μας περιβάλλουν ιδωμένες από μια ιστορική προοπτική που αντιστοιχεί στην διαδοχή των διακλαδώσεων», Prigogine Ilya, Οι νόμοι του Χάους, ΤΡΑΥΛΟΣ, Αθήνα 2003, σελ. 102, 103 και 104.
[2] Beaton Roderick. Οι Έλληνες μια παγκόσμια ιστορία, ΠΑΤΑΚΗΣ, Αθήνα 2022.
[3] Ως ορθολογισμός ορίζεται η συνολική φιλοσοφική κατεύθυνση που αποδέχεται ως αφετηρία και γνώμονα της γνώσης την λογική σκέψη, και πως η γνώση μας προέρχεται κυρίως από την ορθή λογική ανάλυση του φυσικού κόσμου και της κοινωνικής πραγματικότητας, που επιβεβαιώνεται από την επιστημονική εγκυρότητα και την κοινωνική χρησιμότητά της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου