Περί «ατομικής πνευματικής ιδιοκτησίας», δημιουργίας, παραγωγής και διακίνησης βιβλίων και άλλων πνευματικών έργων.

Περί «ατομικής πνευματικής ιδιοκτησίας», δημιουργίας, παραγωγής και διακίνησης βιβλίων και άλλων πνευματικών έργων.

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

του συγγραφέα Κώστα Λάμπου,

 claslessdemocracy@gmail.com,

http://www.classlesdemocracy.blogspot.com,

 

Προς

την Υπουργό Πολιτισμού, κυρία Λυδία Κονιόρδου, grplk@culture.gr,

τον Υπουργό Παιδείας και Έρευνας, κύριο Κώστα Γαβρόγλου, k.gavroglou@parliament.gr

Κοινοποίηση:

ΟΣΔΕΛ, info@osdel.gr,

Ένωση Ελληνικού Βιβλίου (ΕΝ.ΕΛ.ΒΙ) info@enelvi.gr

Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων info@eeths.gr

Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών (Ε.Ε.Λ) eel@otenet.gr

Εταιρεία Συγγραφέων info@authors.gr

Κύκλος Ποιητών info@poetscircle.gr

Σύλλογος Ελληνικού Επιστημονικού Βιβλίου (ΣΕΕΒΙ) seebi.gr@gmail.com

Σύλλογος Εκδοτών Βιβλίου Αθηνών (Σ.Ε.Β.Α.) info@seva.gr

Σύνδεσμος Εκδοτών Βιβλίου (Σ.ΕΚ.Β) books@sekb.gr,

Θέμα: Περί «ατομικής πνευματικής ιδιοκτησίας», δημιουργίας, παραγωγής και διακίνησης βιβλίων και άλλων πνευματικών έργων.

Κυρίες και κύριοι,

Υπάρχουν πολλοί πονηροί μύθοι που δημιουργούν μια θολούρα γύρω από το θέμα της λεγόμενης ατομικής πνευματικής ιδιοκτησίας που διατηρούνται με την πίεση ισχυρών ομάδων συμφερόντων και όσον αφορά στο βιβλίο με κύρια δύναμη κρούσης το από μεγάλους εκδότες αποτελούμενο εκδοτικό κατεστημένο, ο σκληρός πυρήνας του οποίου ελέγχει την παραγωγή και την αγορά του βιβλίου με τρόπο που εκμεταλλεύεται συγγραφείς, μικροεκδότες, βιβλιοπωλεία, βιβλιοθήκες και αναγνωστικό κοινό, διαμορφώνοντας μια νοσηρότητα που πρέπει να αντικατασταθεί από έναν εξορθολογισμό με υπεύθυνη παρέμβαση της Πολιτείας. Μια παρέμβαση που θα στηρίζεται στην παραδοχή ότι στην επιστήμη, στις τέχνες και στον πολιτισμό δεν υπάρχει παρθενογένεση γιατί το πνευματικό έργο του καθενός μας ακουμπάει στο έργο όλων των προγενέστερων γενεών και συνεπώς αποτελεί δημιούργημα και πλούτο της κοινωνίας και ολόκληρης της ανθρωπότητας, τον οποίο θα έπρεπε να διαχειρίζεται η εκάστοτε Πολιτεία για λογαριασμό ολόκληρης της κοινωνίας, αποκλείοντας την στεγνή εμπορευματοποίηση της Γνώσης και του βιβλίου και ενθαρρύνοντας την ατομική και συλλογική δημιουργία αντίστοιχων επιστημονικά έγκυρων και κοινωνικά χρήσιμων έργων.

Αυτό δεν σημαίνει ότι η προσφορά του καθενός συντελεστή παραγωγής και διακίνησης του βιβλίου δεν πρέπει να αμείβεται ανάλογα με τη συμμετοχή του σ’ αυτή τη διαδικασία και σύμφωνα με σαφείς κανόνες και ρητούς κανονισμούς της Πολιτείας που δεν θα αδικούν κανέναν, πράγμα που δεν συμβαίνει μέχρι σήμερα στην πράξη, αφού ο κύριος συντελεστής παραγωγής βιβλίου, ο συγγραφέας, βρίσκεται εκτεθειμένος στην ασυδοσία των περισσότερων και ισχυρότερων εκδοτών που τους επιβάλλουν λεόντειους όρους συνεργασίας, με εξαίρεση ίσως τους λεγόμενους ‘εμπορικούς συγγραφείς’, τα έργα των οποίων αποτελούν και εργαλεία πνευματικής και πολιτικής χειραγώγησης της κοινωνίας.

Είναι γνωστό λ. χ. ότι πολλοί μη ex officio προνομιούχοι συγγραφείς αναγκάζονται συχνά να πληρώσουν την έκδοση των βιβλίων τους με μόνη την «καλή πίστη», χωρίς καμιά έγγραφη δέσμευση των εκδοτών και χωρίς καμιά δυνατότητα να παρακολουθούν την κίνηση των βιβλίων τους τόσο σε επίπεδο αντιτύπων και επανέκδοσης, όσο και σε επίπεδο διακίνησης και πώλησης, με αποτέλεσμα η λεγόμενη ‘ατομική πνευματική ιδιοκτησία’ των συγγραφέων να αποτελεί γράμμα κενό περιεχομένου.

Για τα σχετικά με αυτό το κερδοφόρο, αλλά βιβλιοκτόνο χάος της βιβλιοπαραγωγής στη χώρα μας απευθύνθηκα αρκετές φορές στον ΟΣΔΕΛ και πρόσφατα και στην υπουργό πολιτισμού, χωρίς ωστόσο να τύχω απάντησης. Αυτός είναι και ο λόγος της ανοιχτής επιστολής με αφορμή τη νέα δημόσια διαμάχη μεταξύ του βιβλιοεκδοτικού κατεστημένου και της Πολιτείας που προσπαθεί να μετριάσει κάπως την αδικία σε βάρος των βιβλιοθηκών, των αναγνωστών γενικά, των φοιτητών και των ερευνητών με την διευκόλυνση της φτηνότερης μελέτης και της επιστημονικής έρευνας με την ελεύθερη αναπαραγωγή για μη εμπορικούς σκοπούς έργων, βιβλίων και άλλων δημοσιεύσεων.

Είναι εντυπωσιακό ότι όλη σχεδόν η επιχειρηματολογία των «φορέων» κινείται τάχα γύρω από τους συγγραφείς. Αυτό όμως δεν ισχύει για όλους τους συγγραφείς αλλά για τους ex officio προνομιακούς συγγραφείς πανάκριβα κοστολογημένων και όχι σπάνια αμφιβόλου αξίας πανεπιστημιακών συγγραμμάτων που έχουν προκαταβολικά και για σειρά ετών εξασφαλισμένες πωλήσεις για να πλουτίζουν οι ίδιοι και οι εκδότες τους σε βάρος της παιδείας, της κοινωνίας και του δημόσιου ταμείου που κάνουν την παιδεία ακριβότερη και δυσκολότερη.

Αυτό όμως το σύστημα ισχύει μόνο στην Ελλάδα, ίσως και σε κάποιες τριτοκοσμικές χώρες, γιατί σε όλες τις άλλες χώρες η εκπαίδευσης λειτουργεί με το σύστημα του ανοιχτού συγγράμματος, που σημαίνει ότι το κράτος δεν αγοράζει πανάκριβα συγγράμματα για να τα προσφέρει δωρεάν τους φοιτητές, γιατί η εκπαίδευση στηρίζεται στην θεματικά οργανωμένη βιβλιογραφία που δίνει τη δυνατότητα στους φοιτητές να φωτοτυπούν τα σχετικά με το θέμα τους κεφάλαια των βιβλίων που τους δίνει τη δυνατότητα να μορφώνονται στη βάση των πολλών και διαφορετικών απόψεων και να μην περιορίζονται στη μία, μονότονη  και μοναδική του συγγράμματος του εξεταστή καθηγητή τους.

Συνεπώς ο ισχυρισμός ότι η τροπολογία που προωθείται βλάπτει τους συγγραφείς δεν είναι ισχυρός γιατί οι κοινοί θνητοί συγγραφείς έτσι κι αλλιώς δεν έχουν καμιά εποπτεία πάνω στην κίνηση των βιβλίων τους και είναι παντελώς απροστάτευτοι. Το γεγονός ότι αυτοί οι συγγραφείς δεν καταγγέλλουν τις σε βάρος τους αδικίες δείχνει ότι αποφεύγουν τη σύγκρουσή τους με τους εκδότες για να μπορούν έστω και κάτω από αυτές τις συνθήκες να επιστρέψουν στην κοινωνία όσα μπορούν από αυτά που της οφείλουν. Αλήθεια είναι ότι θα περιορίσει την κερδοσκοπία των μεγαλοεκδοτών, τον πλουτισμό των προνομιακών συγγραφέων, αλλά θα διευκολύνει την ελεύθερη πρόσβαση στη Γνώση μεγαλύτερων στρωμάτων της κοινωνίας.

Η Πολιτεία μπορεί και πρέπει να ξαναδεί συνολικά τα προβλήματα του χώρου του βιβλίου και να θεσμοθετήσει κανόνες και νόμους που θα αποκλείουν την αισχροκέρδεια, την φοροδιαφυγή, την εκμετάλλευση με αντικείμενο το βιβλίο, που θα κατοχυρώνουν τα λογικά δικαιώματα όλων των συντελεστών παραγωγής βιβλίου και θα προσφέρουν φτηνό και χρήσιμο βιβλίο στο αναγνωστικό κοινό.

Με τιμή

Κώστας Λάμπος

ΥΓ. Για μια άλλη προσέγγιση  του θέματος της ιδιοκτησίας γενικά: Κώστας Λάμπος Η ΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΤΟΜΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΟΥΚΚΙΔΑ, ΑΘΗΝΑ 2017, http://classlessdemocracy.blogspot.gr/2017/04/blog-post_28.html

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Παράρτημα με τις σχετικές παρεμβάσεις μου για πληρέστερη ενημέρωσή σας:

Κώστας Λάμπος

Αγίας Παρασκευής 66

12462 ΧΑΪΔΑΡΙ

Χαϊδάρι, 12.05.2017

Προς

την Υπουργό Πολιτισμού

Αγαπητή κυρία Κονιόρδου,

Χαίρομαι που επιτέλους κάποιος αποφάσισε να διαμορφώσει μια σοβαρή πολιτική για το βιβλίο στην Ελλάδα.

Για να είναι όμως αποτελεσματική αυτή η πολιτική πρέπει να λάβει υπόψη της και να θεραπεύσει μια σοβαρή παθογένεια της σχέσης συγγραφέων με τους εκδότες, αφού στα χέρια των περισσότερων οι συγγραφείς γίνονται αντικείμενο εκμετάλλευσης και τα βιβλία αντικείμενο νεποτισμού, παρεοκρατίας και αισχροκέρδειας.

Για το θέμα αναφέρθηκα αρκετές φορές στον ΟΣΔΕΛ, αλλά δεν είδα κανένα σχετικό μέτρο και δεν πήρα και καμιά απάντηση, προφανώς γιατί ξεπερνά τις αρμοδιότητές του.

Σας κοινοποιώ μερικές από τις παρεμβάσεις μου για να δείτε το πρόβλημα και η ιστορία του πολιτισμού θα σας πίστωνε την αντιμετώπισή του.

Στη διάθεσή σας για ότι σχετικό.

Καλή δύναμη.

Κώστας Λάμπος

Οικονομολόγος - Συγγραφέας

@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Κώστας Λάμπος

Αγίας Παρασκευής 66

12462 ΧΑΪΔΑΡΙ

Χαϊδάρι, 24.02.2016

Προς τον ΟΣΔΕΛ

Καλημέρα σας,

ευχαριστώ για την ενημέρωση και συγχαρητήρια για την καινούργια Βάση Δεδομένων, που επιτρέπει την πλήρη καταγραφή των έργων και των συντελεστών του βιβλίου.

Λείπει μόνο ο ουσιαστικός έλεγχος των εκδοτών σε βάρος των συγγραφέων, κάποιοι από τους οποίους παραβιάζουν τα ιδιωτικά συμφωνητικά με τους συγγραφείς και τυπώνουν, και ξανατυπώνουν τα βιβλία τους χωρίς να τους ενημερώνουν και φυσικά χωρίς να τους αποδίδουν τα οφειλόμενα συγγραφικά δικαιώματά τους και το εξίσου σημαντικό να μην αποδίδουν στην Πολιτεία και στον ΟΣΔΕΛ τα οφειλόμενα.

Είμαι βέβαιος ότι τεχνικά το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπισθεί, φτάνει να υπάρξει η πολιτική βούληση, την οποία μπορεί ο ΟΣΔΕΛ να την προκαλέσει.

Θα πρότεινα να υποχρεωθούν όλοι οι εκδότες να υπογράφουν Ιδιωτικά Συμφωνητικά με τον συγγραφέα τα οποία θα υποβάλλουν στην Εφορία και στον ΟΣΔΕΛ και στη συνέχεια να εξετασθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής καταγραφής των πωλήσεων κάθε αντιτύπου βιβλίου με βάση τον ISBN, οπότε με μιά αντίστοιχη κίνηση της Εφορίας, του ΟΣΔΕΛ και του συγγραφέα θα γνωρίζαμε πόσα αντίτυπα έχουν πωληθεί και πόσα οφείλει ο βιβλιοπώλης στην εφορία, αλλά και ο εκδότης στην εφορία, στον ΟΣΔΕΛ και στον συγγραφέα.

Σας υποβάλλω συμπληρωμένη τη μερίδα μου με τα στοιχεία που λείπουν, σε κόκκινο ράστερ. Παράλληλα σας υποβάλλω και το εμπροσθόφυλλο από το Θεός και Κεφάλαιο που σας λείπει, με την ελπίδα ότι βοήθησα στην προσπάθειά σας.

Για κάθε διευκρίνηση, φυσικά, είμαι στη διάθεσή σας.

Φιλικά

Κώστας Λάμπος

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Δρ Κώστας Λάμπος

Οικονομολόγος -συγγραφέας

Χαϊδάρι, 18.10.2016

Προς

Τον Διευθυντή του ΟΣΔΕΛ κύριο Γιωργανδρέα Ζάννο

Αγαπητέ κύριε Ζάννο,

ευχαριστώ για την ενημέρωση και συγχαρητήρια για όσα κάνετε, ο ΟΣΔΕΛ κι εσείς προσωπικά για τους δημιουργούς της βιβλιοπαραγωγής.

Επιτρέψτε μου να επαναφέρω το πασίγνωστο, αλλά ταμπουποιημένο, θέμα της ανυπαρξίας ουσιαστικού ελέγχου των εκδοτών που καταλήγει σε βάρος των συγγραφέων, κι όχι μόνο, επειδή κάποιοι, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, από τους οποίους παραβιάζουν τα ιδιωτικά συμφωνητικά με τους συγγραφείς και τυπώνουν, και ξανατυπώνουν τα βιβλία τους χωρίς να τους ενημερώνουν και φυσικά χωρίς να τους αποδίδουν τα οφειλόμενα συγγραφικά δικαιώματά τους και το εξίσου σημαντικό να μην αποδίδουν στην Πολιτεία και στον ΟΣΔΕΛ τα οφειλόμενα.

Είμαι βέβαιος ότι τεχνικά το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπισθεί, όπως άλλωστε συμβαίνει με τους συντελεστές της μουσικής δημιουργίας, φτάνει να υπάρξει η πολιτική βούληση, την οποία μπορεί ο ΟΣΔΕΛ να την προκαλέσει.

Θα πρότεινα να υποχρεωθούν όλοι οι εκδότες να υπογράφουν Ιδιωτικά Συμφωνητικά με τον συγγραφέα τα οποία θα υποβάλλουν στην Εφορία και στον ΟΣΔΕΛ και στη συνέχεια να εξετασθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής καταγραφής των πωλήσεων κάθε αντιτύπου βιβλίου με βάση τον ISBN, οπότε με μιά αντίστοιχη κίνηση της Εφορίας, του ΟΣΔΕΛ και του συγγραφέα θα γνωρίζαμε πόσα αντίτυπα έχουν πωληθεί και πόσα οφείλει ο βιβλιοπώλης στον εκδότη και στην εφορία, αλλά και ο εκδότης στην εφορία, στον ΟΣΔΕΛ και στον συγγραφέα.

Αγαπητέ κύριε Ζάννο,

θα χαιρόμουν ιδιαίτερα, αυτή τη φορά να είχα μια απάντησή σας και πολύ περισσότερο θα χαιρόμασταν όλοι οι συγγραφείς, χωρίς τους οποίους δεν θα υπήρχε βιβλιοπαραγωγή, ΟΣΔΕΛ και πολιτισμός, να βλέπαμε τη λύση του προβλήματος.

Τολμήστε να πιάσετε τον ταύρο από τα κέρατα. Θα γράψετε ιστορία και θα συμφιλιώσετε όλους τους συντελεστές του βιβλίου χάρη του πολιτισμού, κάνοντας τον κόσμο μας λίγο καλύτερο.

Για κάθε σχετική πληροφορία ή συνεργασία βρίσκομαι, αυτονόητα, στη διάθεσή σας.

Φιλικά

Κώστας Λάμπος

@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Δρ Κώστας Λάμπος

Αγίας Παρασκευής 66

12462 ΧΑΪΔΑΡΙ

Χαϊδάρι, 20 01.2017

Προς

Τον Πρόεδρο

και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΣΔΕΛ

ΘΕΜΑ: Εξορθολογισμός των σχέσεων βιβλιοεκδοτών, συγγραφέων και αρμόδιων Θεσμών και Πολιτείας

Κύριε Πρόεδρε

Κυρίες και κύριοι,

επαναφέρω την από 24.02.2016 επιστολή μου με θέμα την αντιμετώπιση των σχέσεων καλής πίστης μεταξύ εκδοτών και συγγραφέων, που πάρα πολλές φορές καταλήγει σε σχέση κακής πίστης σε βάρος των συγγραφέων, του Βιβλίου, του ΟΣΔΕΛ, της Πολιτείας και του Πολιτισμού.

Γνωρίζω, όπως κι εσείς, ότι το θέμα είναι ταμπού, αλλά κάποιος πρέπει να το αντιμετωπίσει και εκτιμώ ότι αρμοδιότερος από τον ΟΣΔΕΛ δεν υπάρχει. Εκτιμώ, επίσης ότι η τακτοποίηση αυτού του θέματος θα ωφελήσει και τους ίδιους τους εκδότες γιατί αφενός θα ξεκαθαρίσει τον κλάδο τους από κακούς επαγγελματίες και αφετέρου θα εκτοπίσει από τον χώρο μαυραγορίτες κλεψίτυπων βιβλίων που τους παρακάμπτουν για να τροφοδοτήσουν βιβλιοθήκες και βιβλιοπωλεία.

Σας καλώ να ανταποκριθείτε στην πρόκληση εξορθολογισμού αυτού του τόσο σημαντικού για τον πολιτισμό μας χώρου διακριτικά και προληπτικά και χωρίς να προκληθούν αντιπαραθέσεις συντελεστών και παραγόντων της βιβλιοπαραγωγής και βιβλιοδιακίνησης.

Να είστε καλά

Κώστας Λάμπος