Η οικονομία για την εξουσία ναρκοθετεί το μέλλον
Γράφει ο Κώστας Λάμπος
http://www.classlessdemocracy.blogspot.com.
«Ο σκοπός της οικονομίας είναι η ευχαρίστηση και η ευτυχία όλων των ανθρώπων. Όποια θεωρία κινείται έξω από αυτόν
τον σκοπό, απλώς δεν ανήκει στο χώρο των οικονομικών»
Νίκολας Γκεοργκέσκου-Ρέγκεν
Αναλύοντας την συγκεκριμένη τρέχουσα οικονομική πραγματικότητα καταλήγει κανείς στο συγκεκριμένο συμπέρασμα ότι η καπιταλιστική οικονομία δεν είναι τελικά αυτό που φαίνεται, αλλά αυτό που αρνείται ότι είναι[1], δηλαδή, μια μανιακή, απάνθρωπη και καταστροφική δύναμη, η οποία εμφανίζεται μέσω των νεοφιλελεύθερων οικονομικών θεωριών που παρουσιάζουν το βασικό οικονομικό έγκλημα ως υπόθεση που δεν έχει να κάνει με τη φύση του κεφαλαίου. Ούτε και με την ακόρεστη φύση της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής, αλλά με την ‘ανθρώπινη φύση ή/και με την ανικανότητα και την πανουργία των εκάστοτε πολιτικών διαχειριστών του, δηλαδή, των πολιτικών υπαλλήλων του κεφαλαίου. Έτσι ο καπιταλισμός δρα σε ένα παράλληλο οικονομικό σύμπαν και όπως το φεγγάρι έχει τη σκοτεινή πλευρά του έτσι και η καπιταλιστική οικονομία έχει την σκοτεινή πλευρά της, την αφανή οικονομία, την παραοικονομία, την μαύρη οικονομία, δηλαδή την παράνομη οικονομία χωρίς την οποία δεν θα μπορούσε να επιβιώσει ο καπιταλισμός.
Όπως οι δύο ‘γενικοί’ του κοινωνικού καταμερισμού της Εργασίας, (δημόσιος και ιδιωτικός) και οι τρεις ‘ειδικοί’ του γενικού τεχνικού καταμερισμού της Εργασίας (πρωτογενής, δευτερογενής και τριτογενής) εμφανείς τομείς της οικονομίας απαρτίζονται από κλάδους και υποκλάδους έτσι και ο αφανής τομέας της καπιταλιστικής οικονομίας, δηλαδή, ο τομέας οικονομίας της εξουσίας αποτελείται από κάμποσους διακριτούς μεταξύ του κλάδους, μεταξύ των οποίων ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω:
1. Κλάδος δουλεμπορίου, με υποκλάδους την απλήρωτη εργασία, την παράνομη διακίνηση και εκμετάλλευση μεταναστών και προσφύγων, το λαθρεμπόριο ανθρώπινων οργάνων, την πορνεία, την μαύρη εργασία, την παιδική εργασία κ.λπ.
2. Κλάδος πολιτικής χειραγώγησης, με υποκλάδους την ακριβοπληρωμένη κυρίαρχη νεοφιλελεύθερη ιδεολογία, την συστημική-ταξική παιδεία, την πολιτική/κομματική/εθνικιστική προπαγάνδα, την παραπληροφόρηση, τις ψευδείς ειδήσεις, την αστρολογία, τα αποβλακωτικά μαζικά θεάματα, όπως λ. χ. το επαγγελματικό ποδόσφαιρο με τις ‘παράγκες’ του, τους χρυσοπληρωμένους ‘αστέρες’ του και τους εξαθλιωμένους οπαδούς-χουλιγκάνους μέχρι και την αλλοτριωτική θρησκευτική κατήχηση.
3. Κλάδος λαθρεμπορίου, με υποκλάδους την λαθρεμπορία όπλων, ναρκωτικών ουσιών, λαθρεμπορία υγρών καυσίμων, λαθρεμπορία τσιγάρων, λαθροπαραγωγή και εμπορία ακριβών αλκοολούχων ποτών, λαθρεμπορία απομιμήσεων επώνυμων πολυτελών ειδών κ.λπ.
4. Κλάδος αρχαιοκαπηλίας, με υποκλάδους αρχαιοτήτων, έργων τέχνης, εικόνων, λειψάνων ‘αγίων’[2] κ.λπ.
5. Κλάδος παθητικής δωροδοκίας και εξαγοράς συνειδήσεων πρωθυπουργών, υπουργών, δημόσιων, κρατικών και δημοτικών λειτουργών κυρίως εφοριακών, στελεχών πολεοδομίας και γιατρών/χειρούργων κατά κύριο λόγο.
6. Κλάδος μυστικών υπηρεσιών ξένων χωρών που κρύβονται στις κατά τόπους πρεσβείες και προξενεία, πίσω από αλυσίδες καταστημάτων ή ασφαλιστικών επιχειρήσεων που διαθέτουν δίκτυα, με υποκλάδους εθνικής, πολιτικής και οικονομικής κατασκοπίας, σαμποτάζ, δολιοφθορών και εκτελέσεων αντιπάλων.
7. Κλάδος πολιτικής πελατείας, με υποκλάδους τη ρουσφετολογία, τα νομοτροπολγητήρια, τα διοριστήρια, τα αθωοτήρια, τα αποφυλακιστήρια, τα γρηγορόσημα κ. λπ.
8. Κλάδος κοινωνικής καταστολής, με υποκλάδους την ήπια καταστολή δια της παραγωγής και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών, την αφανή καταστολή δια του εξουσιαστικού φόβου και την βίαιη καταστολή δια των λεγόμενων σωμάτων ασφαλείας.
9. Κλάδος λομπιστών που επηρεάζουν δια της εξαγοράς, της διαπλοκής και του εκβιασμού την νομοθετική λειτουργία και την πολιτική των κυβερνήσεων για την εξυπηρέτηση ισχυρών ιδιωτικών συμφερόντων.
10. Κλάδος ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, είτε μέσω εικονικών εξωχώριων και άλλων ‘αφανών’, παραπλανητικών ‘επιχειρήσεων’, είτε μέσω παρατραπεζικών λειτουργιών του επίσημου τραπεζικού συστήματος που λειτουργεί ως θησαυροφύλακας του κλεμμένου πλούτου όλων των εξουσιών και των εκτελεστικών οργάνων τους.
11. Κλάδος ‘δημιουργικής λογιστικής’ που, μέσω των ‘διπλών βιβλίων’, της απόκρυψης ή/και παραποίησης οικονομικών και λοιπών στατιστικών στοιχείων, οδηγεί σε εικονική, ψευδή εικόνα της συνολικής οικονομίας για τη δικαιολόγηση καταχρηστικής οικονομικής πολιτικής, ή υπερτιμολογήσεων των εισροών και υποτιμολογήσεων των εκροών των επιχειρήσεων με σκοπό την εμφάνιση ζημιών, συχνά μάλιστα ακόμα και την τεχνητή χρεοκοπία με κατάληξη την φοροδιαφυγή, την φοροκλοπή, την εισφοροδιαφυγή και την καταλήστευση των μικρομετόχων.
Η λειτουργία όλων αυτών των κλάδων της αφανούς οικονομίας συντελείται με την διακριτική συνεργασία κάποιων κλάδων ή στοιχείων εκ των τριών τομέων της επίσημης οικονομίας που βιάζονται δια του αθέμιτου ανταγωνισμού να εκτοπίσουν τους ανταγωνιστές τους από την κατά τα άλλα ‘ελεύθερη αγορά’ και να αποκτήσουν εύκολο, γρήγορο και αφορολόγητο κέρδος. Αυτό το σχίσμα των οικονομικών δραστηριοτήτων σε νόμιμες και παράνομες διαιρεί την οικονομία σε δυο κατηγορίες, στην οικονομία για την κοινωνία και στην οικονομία για την εξουσία με κεντρικό πυρήνα της το στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα και τα ενεργειακά μονοπώλια που εξασφαλίζουν την κυριαρχία της δεύτερης πάνω στην πρώτη, πράγμα που χαρακτηρίζει τον ύστερο, τον παρακμιακό καπιταλισμό, στα πλαίσια του οποίου η οικονομία για την κοινωνία καθίσταται πάρεργο της οικονομίας για την εξουσία.
Αυτή η διάσπαση της οικονομίας ως Όλον, σε οικονομία για την κοινωνία και οικονομία για την εξουσία, καθίσταται εφικτή εξαιτίας της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής. Είναι η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής που εξασφαλίζει στους ιδιοκτήτες την εξουσία ανισοκατανομής του κοινωνικού πλούτου, που σημαίνει ότι αυτοί μετατρέπουν σε ατομικό τους πλούτο το μεγαλύτερο μέρος του κοινωνικού πλούτου αφήνοντας στην εργαζόμενη κοινωνία μόνο τόσα όσα επιτρέπουν στο τμήμα των εργαζόμενων να συνεχίσει να εργάζεται για την τάξη των εξουσιαστών και τις πολυπληθείς βοηθητικές γραφειοκρατίες της.
Ποιος μπορεί να φανταστεί λ. χ. ότι καραβιές ολόκληρες λαθραίων όπλων που διακινούνται καθημερινά για την ενίσχυση δυνάμεων που προκαλούν εμφυλιοπολεμικές συρράξεις, οι οποίες εντάσσονται στην επεκτατική στρατηγική μεγάλων ανταγωνιζόμενων δυνάμεων, δεν προέρχονται από τις ιδιωτικές ή τις κρατικές βιομηχανίες όπλων; Αλλά ακόμα και από μικρότερες δυνάμεις, που διαθέτουν κλάδο παραγωγής όπλων η λαθραία διακίνηση γίνεται και μάλιστα και προς τις δυό εμπόλεμες πλευρές προκειμένου να αδειάσουν οι αποθήκες τους και να ξαναγεμίσουν για την αύξηση του τζίρου τους και να αποφύγουν τις συνέπιες της ανεργίας, εξασφαλίζοντας έτσι πέρα από το κέρδος και την ανοχή της ‘εθνικής εργατικής τάξης’ τους, προϋπόθεση ικανή και αναγκαία για την διατήρηση της εξουσίας της τάξης των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής πάνω στις κοινωνίες.
Ποιος μπορεί επίσης να φανταστεί ότι η λαθραία εμπορία πετρελαίου, τσιγάρων, ακριβών αλκοολούχων ποτών και τόσων άλλων προϊόντων γίνεται χωρίς την συνεργασία των αντίστοιχων κλάδων της οικονομίας και των ελεγκτικών κρατικών υπηρεσιών; Αλλά και η καλλιέργεια και η παραγωγή και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών δεν γίνεται στην τύχη και από τυχαίους, αλλά και όταν γίνεται στην τύχη και από τυχαίους τότε αυτές οι παρτίδες κατάσχονται, γιατί οι ναρκωτικές ουσίες αποτελούν, πέρα από δραστηριότητα υψηλής κερδοφορίας, αποτελεσματικό εργαλείο πολιτικής χειραγώγησης κύρια της Νεολαίας πράγμα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις οικονομικές ελίτ και τις πολιτικές εξουσίες.
Ποιος μπορεί να φανταστεί ότι είναι εύκολο να διαφεύγει της προσοχής των διωκτικών αρχών η συχνή εξαφάνιση παιδιών από τις φτωχές συνοικίες και από τις παραγκουπόλεις των μεγαλουπόλεων, αλλά και από τις λαθραίες μετακινήσεις μεταναστών και προσφύγων, που στην πλειοψηφία τους καταλήγουν στα ‘χαρέμια’ διεστραμμένων εξουσιαστών ή/και στα σφαγεία των αγορών ανθρώπινων οργάνων για τη ‘θεραπεία’ μελών των εξουσιαστικών ελίτ;
Είναι προφανές ότι αυτή η διαπλοκή νόμιμων και παράνομων οικονομικών δραστηριοτήτων, για την άμεση μεγιστοποίηση του κέρδους του κεφαλαίου, δεν μπορεί να συντελείται χωρίς την ανοχή της εκτελεστικής, της νομοθετικής, της δικαστικής εξουσίας, του κρατικού μηχανισμού και των ελεγκτικών υπηρεσιών του κράτους. Συνεπώς αυτή η διαπλοκή ‘νόμιμων’, παράνομων και εγκληματικών δραστηριοτήτων σε τοπική και πλανητική διάσταση, που προβάλλει με τη μορφή της παραοικονομίας, της παραεξουσίας και του παρακράτους συνθέτει μια μαφιόζικη οικονομία, ένα mafia economic system, που παραμορφώνει την οικονομία και στρέφεται ενάντια στην εκάστοτε κοινωνία και ως νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου, ως αμερικανισμός και ως ‘πολιτισμός του θανάτου’[3] στη μορφή ενός mafia world economic system στρέφεται ενάντια στην ανθρωπότητα, στην Φύση και στον πολιτισμό.
Προφανές είναι ακόμη ότι χωρίς τον αποκλειστικό έλεγχο της ροής του χρήματος, δηλαδή του τραπεζικού συστήματος[4], των ορυκτών καυσίμων και της ενέργειας[5], της τεχνολογίας αιχμής και της πληροφορίας από τον σκληρό πυρήνα της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης του κεφαλαίου ο καπιταλισμός θα είχε καταρρεύσει εδώ και πολλές δεκαετίες. Για να μην συμβεί αυτό ο σκληρός πυρήνας του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου φρόντισε αυτός ο έλεγχος να μην αφήνεται στις τοπικές οικονομικές ολιγαρχίες και πολιτικές εξουσίες, αλλά να ασκείται από καθετοποιημένες δομές που προσαρτούν τις τοπικές ανά εξαρτημένη χώρα οικονομικές δομές στη λογική του διεθνούς καταμερισμού της εργασίας με αποτέλεσμα οι χώρες αυτές να μετατρέπονται σε ενδοχώρα της εκάστοτε μητρόπολης και να λειτουργούν συμπληρωματικά και όχι ανταγωνιστικά προς τις μητροπολιτικές οικονομίες. Αυτή η εξάρτηση και συμπληρωματική λειτουργία των οικονομιών των αποικιών και των ιμπεριαλιστικά εξαρτημένων οικονομιών του Νότου και της Περιφέρειας είχε ως αποτέλεσμα την πλήρη στρέβλωση των δομών τους σε υδροκεφαλικές οικονομίες με ένα μεγάλο αστικό κέντρο που λειτουργεί ως σημείο συγκέντρωσης του ‘εθνικού τους πλούτου’ για να μεταφέρεται από εκεί στο μητροπολιτικό κέντρο, αφήνοντας ένα μέρος του ως αμοιβή στην τοπική οικονομική και πολιτική ολιγαρχία για τις υπηρεσίες που προσφέρει προς την μητρόπολη[6]. Οι δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού οφείλουν να κατανοήσουν ότι αυτός ο πλούτος είναι δημιούργημα δικό τους και οφείλουν μέσα από μια ριζική ουμανιστική αποκαπιταλιστικοποίηση[7] να αυτονομηθούν ως οικονομία, ώστε ο παραγόμενος πλούτος να μένει στη χώρα τους και να τεθεί οριστικά υπό τον αμεσοδημοκρατικό έλεγχό τους στην υπηρεσία των κοινωνιών τους και της ανθρωπότητας.
Ο κύκλος εργασιών του αφανούς τομέα της οικονομίας για την εξουσία προφανώς δεν μπορεί να είναι γνωστός, διάφορες εκτιμήσεις όμως τον ανεβάζουν μέχρι το 50% του ΑΕΠ της κάθε χώρας, προφανώς και του Ακαθάριστου Παγκόσμιου Προϊόντος. Αυτός είναι ο σύγχρονος, ο υπαρκτός καπιταλισμός που δεν μπορεί να συνεχίσει να υπάρχει αν δεν λεηλατεί τον πλανήτη και δεν καταστρέφει ανταγωνιστές και ‘συμμάχους’. Αυτό το φαινόμενο της καταστροφικότητας δεν αποτελεί έκφραση της από σκοταδιστές και εξουσιαστές λεγόμενης ‘ατελούς ανθρώπινης φύσης’ γιατί η ανθρώπινη φύση αποτελεί το αντικαθρέφτισμα των κοινωνικών σχέσεων και η ιστορία της ανθρωπότητας δείχνει ότι καταστροφικοί και αυτοκαταστροφικοί είναι μόνο όσοι κατέχουν ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής τα οποία τα απόκτησαν με τη βία των όπλων και των θεσμών που οι ίδιοι επέβαλαν, πράγμα που οδήγησε στην διάσπαση της οικονομίας ως Όλον σε οικονομία για την εξουσία που τρέφεται ως παράσιτο από για την οικονομία για την κοινωνία σε βάρος της κοινωνίας, της φύσης, της ανθρωπότητας και του πολιτισμού.
Η ατομική ιδιοκτησία, όπως είναι γνωστό, από εμπράγματη σχέση, όπως αφελώς (;) την εννόησε ο νομοθέτης Σόλωνας, εξελίχθηκε, κύρια από τους Ρωμαίους, σε εξουσία πάνω σε ανθρώπους και σε πράγματα και από τους ιδεολογικούς προφήτες του καπιταλισμού[8] έχει αναχθεί στο υπέρτατο δικαίωμα, σε δικαίωμα δικαιωμάτων και μάλιστα πάνω και από το δικαίωμα στην ζωή και στην ελευθερία[9]. Ιδιαίτερα δε η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής καθιστά αυτό το δικαίωμα απόλυτη καταστροφική δύναμη στον υπέρτατο βαθμό. Η παραγωγή όπλων λ. χ. δεν αρκείται μόνο στην κατάκτηση η οποία υπόκειται σε γεωγραφικούς περιορισμούς, αλλά η ακόρεστη δίψα του κέρδους την αναγκάζει να είναι συνεχής και αύξουσα με αποτέλεσμα να καταστρέφει κυκλικά και επαναλαμβανόμενα οικονομίες, χώρες και πολιτισμούς και σε τελική ανάλυση τον πλανήτη.
Βέβαια μπορεί για τον μέσο άνθρωπο που δεν έχει στοχαστεί ποτέ σχετικά με την πηγή της κακοδαιμονίας του, τού κοινωνικού δράματος και της καπιταλιστικής βαρβαρότητας, αυτή η κατηγορία κατά της ατομικής ιδιοκτησίας να ακούγεται ως υπερβολή, παραλογισμός, ή ακόμα και ως κακόβουλη συκοφαντία. Αν όμως μελετήσουμε την ιστορία της ανθρωπότητας θα δούμε ότι από τότε που εμφανίστηκε η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής οι ανταγωνισμοί και οι πόλεμοι δεν γίνονται μεταξύ πεινασμένων για την εξασφάλιση τροφής, γιατί οι πεινασμένοι γνωρίζουν ότι η πείνα τους αντιμετωπίζεται καλύτερα με την ενότητα, την συνεργασία, την αλληλεγγύη και με τους κοινωνικούς αγώνες. Θα διαπιστώσουμε ότι οι πόλεμοι γίνονται μεταξύ χορτάτων, δηλαδή, κατόχων ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής που παράγουν πλούτο με την εκμετάλλευση της μισθωτής εργασίας, με σκοπό την αλληλοεξόντωσή τους για τον αποκλειστικό έλεγχο του κοινωνικού πλούτου καθώς και μεταξύ χορτάτων συνολικά και με το σύνολο των πεινασμένων. Δεν χρειάζεται να καταφύγουμε σε στατιστικές και σε νούμερα για να κατανοήσει ο καθένας μας, ακόμη και ο πιο κακοπροαίρετος, ότι η εξουσία που γεννάει η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής και συνεπώς πάνω στην κοινωνία κοστίζει πανάκριβα στον καθένα μας, στις γενιές που έρχονται, στην ανθρωπότητα, στον πολιτισμό και στην Βιόσφαιρα που μας γέννησε και μας θρέφει.
Όλοι μας γνωρίζουμε ότι σε συνθήκες οικονομίας για την εξουσία, κύρια σε συνθήκες ύστερου, παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού οι σύγχρονες επιστήμες και οι σημερινές φανταστικές τεχνολογίες δεν χρησιμοποιούνται για την κοινωνική απελευθέρωση των εργαζόμενων ανθρώπων, αλλά για την αύξηση των κερδών και την περαιτέρω μείωση των βαθμών ελευθερίας των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής του κεφαλαίου για την ελαστικοποίηση των σχέσεων Εργασίας, η οποία καταλήγει στην αύξηση της ανεργίας από την μια μεριά και ταυτόχρονα στην μείωση των αποδοχών των επισφαλώς εργαζόμενων με παράλληλη αύξηση του απλήρωτου ημερήσιου χρόνου εργασίας από την άλλη. Αυτά τα γεγονότα γυρίζουν την ανθρωπότητα στο δουλοκτητικό σύστημα και στην δουλοπαροικία του σκοτεινού μεσαίωνα. Κι όλα αυτά συμβαίνουν επειδή τις τελευταίες δεκαετίες ο σκληρός πυρήνας του παγκοσμιοποιημένου κεφαλαίου με κέντρο το χρηματιστικό κεφάλαιο μετακινείται από το πεδίο παραγωγής πλούτου μέσω της υλικής παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών στο πεδίο της κερδοσκοπίας, μέσω των αφηρημένων συναλλαγών βασισμένων σε πλασματικές και εικονικές αξίες. Όπως καταφεύγει επίσης και σε εξασφαλισμένα υψηλά κέρδη παρέχοντας δυσβάστακτα, παράνομα και καταχρηστικά δάνεια σε εξαρτημένα και αδύναμα κράτη απομυζώντας τον πλούτο τους με ‘μνημόνια’ και ‘προγράμματα λιτότητας’ για μια δήθεν ‘δημοσιονομική σταθερότητα’ και το μόνο που παράγει είναι ‘η μοναδική λογική’[10] της Νέας Παγκόσμιας Τάξης Πραγμάτων, οι γενικευμένες πολεμικές συγκρούσεις, η διευρυμένη φτώχεια και πείνα, η ‘πλεονάζουσα κοινωνία’ και η καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Αν αναλογιστούμε ότι αυτά συμβαίνουν σήμερα, στον 21ο αιώνα, ως διαστροφή της σύγχρονης επιστημονικής και τεχνολογικής πραγματικότητας την οποία η εργαζόμενη ανθρωπότητα δημιούργησε για την εμπέδωση της κοινωνικής ισότητας, τότε θα κατανοήσουμε αυτό που πολλοί ειδικοί επιστήμονες και ερευνητές υποστηρίζουν ότι, δηλαδή, με την σύγχρονη επιστήμη και την συγκεκριμένη τεχνολογία στην υπηρεσία της οικονομίας για την κοινωνία θα αρκούσε να ευημερούν όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη και να ζουν αδερφωμένοι αμεσοδημοκρατικά και ειρηνικά εργαζόμενοι μόνο ελάχιστες ώρες την εβδομάδα. Αυτό σημαίνει ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός μπορεί να μετακινηθεί από την βαρβαρότητα της ατομικής ιδιοκτησίας, του άδικου, παράνομου, σπάταλου και καταστροφικού καπιταλισμού προς τον κοινωνικά αναγκαίο και ποιοτικά διαφορετικό κοινό πλούτο, ως βάση της κοινωνικής ισότητας, της αυτοδιεύθυνσης και του οικονομικού ορθολογισμού. Η ανατροπή του χαώδη, απάνθρωπου, σπάταλου και καταστροφικού καπιταλισμού από τις δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού θα δημιουργήσει της προϋποθέσεις αποκατάστασης της αρμονίας της κοινωνίας/ανθρωπότητας με την Βιόσφαιρα. Αλλά και της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και του ελεύθερου δημιουργικού χρόνου που θα επιτρέπουν στον καθένα μας να ξεδιπλώσει τα ταλέντα του, να συμμετέχει ελεύθερα και δημιουργικά στην κοινή προσπάθεια για μια υγιή και στοργική κοινωνία, για την διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων και ευτυχισμένων ανθρώπων. Η ανατροπή του χαώδη, απάνθρωπου, σπάταλου και καταστροφικού καπιταλισμού από μια κοινωνικοποιημένη οικονομία και αμεσοδημοκρατική κοινωνία που θα λειτουργεί με την λογική του βασικού οικονομικού νόμου της επιδίωξης του άριστου οικονομικού αποτελέσματος με τις μικρότερες δυνατές θυσίες, θα οδηγήσει σε μια ουμανιστική κοινωνία της ισότητας και σε μια ειρηνική ανθρωπότητα.
Κι ενώ όλα αυτά είναι αυτονόητα και κανονικά και η ανθρωπότητα θα μπορούσε εδώ και αρκετά χρόνια να έχει ξεπεράσει την καπιταλιστική βαρβαρότητα, εν τούτοις παραμένει αδρανής, πράγμα που μας βυθίζει αργά και σταθερά στην παρακμή, σαν να μην είναι αυτή η παρακμή του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά της κοινωνίας και των μελών της. Αυτό συμβαίνει για τέσσερις κυρίως λόγους οι οποίοι αποδομούν το φαντασιακό πολλών από εμάς, εκτροχιάζουν τη Λογική μας, ευνουχίζουν την θέλησή μας να αλλάξουμε προς το καλύτερο τα πράγματα και μας καθιστούν σκιές του εαυτού μας, νόθες συνειδήσεις, παραιτημένους ωχαδερφιστές ή κανιβαλικούς γενίτσαρους που τρώμε τις σάρκες των συντρόφων μας και αυτοί τις δικές μας:
· Ο πρώτος λόγος είναι η αντίληψη που μας επέβαλαν να έχουμε για την ‘ιερότητα’ της ατομικής ιδιοκτησίας. Μια αντίληψη νοσηρή, αντικοινωνική και εγωιστική, ολότελα ξένη προς την αντικειμενική κοινωνική πραγματικότητα, αλλά και προς τα συμφέροντά μας, προς τα συμφέροντα της κοινωνίας που ζούμε, προς τα συμφέροντα της ανθρωπότητας. Έτσι μας έμαθαν ‘εξ απαλών ονύχων’ οι πλανημένοι γονείς μας, οι φοβισμένοι δάσκαλοί μας και αυτούς τους ‘έμαθε’ έτσι ο εξουσιαστικός φόβος που σκορπάει σε κάθε στιγμή της ζωής μας με την συμπεριφορά του το καπιταλιστικό σύστημα. Αποτέλεσμα είναι να ταυτίζουμε την δική μας μικρή πλασματική ατομική ιδιοκτησία που όχι μόνο δεν παράγει αλλά αντίθετα καταστρέφει πλούτο, όπως λ. χ. μια παράνομη ‘καμαρούλα μια σταλιά’ που τρέφεται από το αίμα μας, με την μεγάλη ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής που με την ουσιαστικά και αντικειμενικά καταναγκαστική εργασία μας παράγει τεράστιο ιδιωτικό πλούτο που συγκροτεί και θρέφει την εξουσία του 1% σε βάρος του 99% του παγκόσμιου πληθυσμού.
· Ο δεύτερος λόγος είναι η ‘θρησκευτική πανούκλα’,[11] δηλαδή όλες ανεξαίρετα οι θρησκείες με τις οποίες οι κατά καιρούς και τόπους εξουσίες κάνουν λοβοτομή στους πιστούς τους, συχνά μάλιστα και αποκεφαλισμό των ‘απίστων’, πράγμα που καθιστά την πίστη του καθενός ‘πραγματική και αλάθητη’ που πρέπει να επιβληθεί με σταυροφορίες και ‘ιερούς πολέμους’ σε όλους τους απίστους, δηλαδή, σε όλους του ‘πιστούς’ των άλλων θρησκευτικών δογμάτων. Το αποτέλεσμα αυτής της ραδιούργας παραπλάνησης είναι η παρεμβολή μεταξύ εργαζόμενων και κεφαλαίου των κατά τόπους και κατά εξουσία ‘θεών’, ‘προφητών’, ‘αγίων’ και αγ(ρ)ίων μουλάδων για να θεωρούμε υπεύθυνο για την άθλια κατάστασή μας πότε τον ‘πανάγαθο θεό’ που μας δοκιμάζει επειδή τάχα μας αγαπάει. Και πότε τους αλλόθρησκους και τους ‘απίστους’ και όχι τον κυρίως υπεύθυνο που είναι το κεφάλαιο και η μήτρα που το γεννάει και το στηρίζει, δηλαδή η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής, που ως εξουσία δημιουργεί ανισότητες σε όλα τα επίπεδα της ζωής, της κοινωνίας, της ανθρωπότητας και του πολιτισμού. Πρόκειται για έναν αδυσώπητο και «ύπουλο αγώνα που γίνεται στις μέρες μας περισσότερο παρά ποτέ εναντίον της σκέψης. Εναντίον της ικανότητας των ανθρώπων να σκέφτονται […], γιατί τίποτα δεν κινητοποιεί όσο η σκέψη, επειδή η σκέψη αποτελεί την πεμπτουσία της δράσης και δεν υπάρχει πιο ανατρεπτική δραστηριότητα από την σκέψη»[12], την οποία ακριβώς επιδιώκουν να στραγγαλίζουν οι σκοταδιστικές θρησκείες και οι ταξικές και ιμπεριαλιστικές ιδεολογίες.
· Ο τρίτος λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι εμπιστευόμαστε σε διαμεσολαβητές, σε παρένθετα της εξουσίας του κεφαλαίου πρόσωπα και θεσμούς, την οργάνωση και τη λειτουργία της οικονομίας, αντί να την κάνουμε υπόθεση της κοινωνίας, δηλαδή προσωπική μας υπόθεση ως Εμείς και ως Όλον σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και τελικά σε οικουμενικό επίπεδο. Για να συμβεί αυτό οφείλουμε να καταργήσουμε με ειρηνικό και αμεσοδημοκρατικό τρόπο την ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής[13], συνθήκη ικανή και αναγκαία για την αλλαγή της φιλοσοφίας, της δομής και του σκοπού της οικονομίας, από μηχανισμό παραγωγής κέρδους και δυστυχίας σε κοινωνική δραστηριότητα που θα παράγει κοινωνική ισότητα, καθολική ευημερία και δημιουργική ευτυχία. Μια τέτοια αλλαγή στην οικονομική φιλοσοφία θα οδηγήσει στην ριζική οργανωτική ανασυγκρότηση της οικονομικής φιλοσοφίας, συνεπώς και της οικονομίας, που σημαίνει κατάργηση όλων των καταχρηστικών θεσμών και δομών της, συνεπώς και των τομέων και κλάδων της οικονομίας που λειτουργούν ως παραοικονομία υπέρ της ατομικής ιδιοκτησίας και της αντικοινωνικής εξουσίας.
· Ο τέταρτος λόγος είναι ότι η ατομική ιδιοκτησία, γενικά και πάνω στα μέσα παραγωγής ιδιαίτερα, καλλιεργεί την ψευδαίσθηση του ατομισμού και της νοσηρής συμπεριφοράς η οποία στρέφει το άτομο ως Εγώ τόσο ενάντια σε όλα τα άλλα Εγώ, όσο και ενάντια στο Εμείς αποσιωπώντας το γεγονός ότι το ανθρώπινο όν διαμορφώθηκε ως τέτοιο αποκλειστικά και μόνο ως μέλος κάποιου Εμείς που δεν του εξασφάλιζε μόνο την επιβίωση αλλά και την μετεξέλιξη από την κατάσταση του ζώου στην κατάσταση του ‘πολιτικού ζώου’, δηλαδή του κοινωνικού όντος. Αυτή η εξέλιξη δένει τον καθένα μας με κάποιον τόπο, τον τόπο που γεννηθήκαμε και μεγαλώσαμε, ο οποίος όμως ανήκει σε έναν ευρύτερο τόπο που κι αυτός αποτελεί τμήμα του πλανήτη μας. Αυτό σημαίνει ότι η ατομική μας ύπαρξη, αλλά και η επιβίωση του ανθρώπινου είδους σχετίζεται άμεσα με την γόνιμη συνύπαρξη και την αλληλουχία όλων αυτών των τόπων και των αντίστοιχων Εμείς σε μια σχέση αμοιβαιότητας, αλληλεγγύης, συνεργασίας και ειρηνικής οικουμενικής συγκατοίκησης. Όμως η συγκρουσιακή φύση της ατομικής ιδιοκτησίας, πραγματικής ή πλασματικής[14], στρέφει το ένα άτομο ενάντια στο άλλο, το ένα Εμείς του ενός τόπου ενάντια σε όλα τα υπόλοιπα υπό το πρόσχημα ενός υποκριτικού τοπικισμού και κούφιου πατριωτισμού που φτάνει στη σχιζοφρένεια περί ‘περιούσιου λαού’ με αποτέλεσμα την σημερινή παρακμή που καταστρέφει ότι και όσα μπορεί, με ρυθμούς αστραπιαίους και απειλεί προοπτικά την ζωή πάνω στον πλανήτη. Η απελευθέρωση της ανθρωπότητας από αυτόν τον ατομικίστικο, τοπικίστικο, εθνικιστικό και ιμπεριαλιστικό πατριωτισμό που εκτρέπει τον ανθρώπινο πολιτισμό προς την καπιταλιστική βαρβαρότητα χρειάζεται μια νέα κοσμοαντίληψη, έναν νέο οικουμενικό πατριωτισμό που θα ενώνει άτομα, έθνη και ανθρωπότητα σε ένα ενιαίο οικουμενικό Εμείς, δημιουργό και χρήστη ενός οικουμενικού ουμανιστικού πολιτισμού.
Αυτή η πραγματικότητα μας καλεί να καταργήσουμε αλληλέγγυοι και συνεργαζόμενοι τη νοσηρότητα της ατομικής ιδιοκτησίας που μας χωρίζει σε ανταγωνιστές και εμπόλεμους σε ατομική, κοινωνική, εθνική και οικουμενική κλίμακα και να οικοδομήσουμε ένα οικονομικό μοντέλο κοινοκτημοσύνης και κοινωνικής αυτοδιαχείρισης, κοινών αγαθών και αναλογικής ισότητας, που σημαίνει προσφορά ανάλογη με τις δυνατότητες και απολαβές ανάλογες με τις ανάγκες. Ένα τέτοιο οικονομικό σύστημα καθιστά τον πλανήτη κοινή πατρίδα όλων μας και ενώνει ολόκληρη την ανθρωπότητα στη βάση της καθολικής αρχής ‘σκέπτομαι οικουμενικά και ανάλογα δρω τοπικά’ στα πλαίσια μιας Οικουμενικής Αμεσοδημοκρατικής Συνομοσπονδίας, έκφραση όλων των Εθνικών Αμεσοδημοκρατικών Ομοσπονδιών που αποτελούνται από τις Περιφερειακές Αμεσοδημοκρατικές Ενώσεις με αφετηρία τις Αυτοδιευθυνόμενες Τοπικές Άμεσες Δημοκρατίες.
Στη βάση αυτών των αρχών και αξιών, της κοινοκτημοσύνης, της κοινωνικής ισότητας, με μέτρο τις αντικειμενικές ανάγκες (και όχι τα υποκειμενικά συμφέροντα), και της αταξικής κοινωνίας, γίνεται προφανές ότι οι δομές της, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο, κεντρικά ελεγχόμενης και συγκεντρωτικής οικονομίας, θα πρέπει να αναδιαταχθούν και μάλιστα σε οριζόντια διάταξη καταργώντας κοινωνικά αχρείαστους κλάδους και τομείς που εξυπηρετούν την εξουσία και συγκροτώντας νέους, αναγκαίους και χρήσιμους προκειμένου η οικονομική δραστηριότητα της εκάστοτε κοινωνίας να αποκεντρωθεί ουσιαστικά, που σημαίνει να ελέγχεται από την ίδια την τοπική κοινωνία και να λειτουργεί με όρους ορθολογισμού και αριστοποίησης του αποτελέσματος για το κοινωνικό συμφέρον[15]. Αυτό ήταν πάντα για την εργαζόμενη κοινωνία/ανθρωπότητα το ζητούμενο, μια οικονομία χωρίς να σπαταλά φυσικούς πόρους, χωρίς να καταδικάζει στην πείνα και στην δυστυχία εκατομμύρια ανθρώπων και χωρίς να καταστρέφει τον πλανήτη και μ’ αυτό το μέλλον της ανθρωπότητας, πράγμα που μπορεί να συμβεί στη βάση της αμοιβαιότητας, της συνεργασίας και της αλληλεγγύης σε όλα τα επίπεδα σχέσεων, αναγκών, ασφάλειας και ειρήνης.
Η ιστορική εμπειρία, η λογική και το αίσθημα αυτοσυντήρησης των ανθρώπων, των κοινωνιών και της ανθρωπότητας συνολικά λένε πως δεν έχουν κανένα λόγο να διατηρήσουν οικονομικούς κλάδους παραγωγής όπλων μαζικής καταστροφής και τομείς υπηρεσιών προπαγάνδας, υποστήριξης και προστασίας της νοσηρά εγωιστικής, αντικοινωνικής και καταστροφικής εξουσίας του 1% που εδράζεται στην ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής και λεηλατεί τις ζωές του 99% του ανθρώπινου πληθυσμού. Μια τέτοια εξέλιξη σημαίνει το πέρασμα, από το χρεοκοπημένο μοντέλο της αστικής κοινωνίας όπου τα μέλη της εκλέγουν με την ανά τετραετία ψήφο τους, ανεξέλεγκτους νομοθέτες, σε μια αμεσοδημοκρατική κοινωνία τα μέλη της οποίας, ως μόνιμα μέλη ενός διαρκούς νομοθετικού σώματος, αποφασίζουν με την ψήφο τους τούς νόμους που θα ρυθμίζουν και θα εγγυώνται την κοινωνική ισότητα, την ελευθερία και την ειρήνη.
Κάποιοι θεωρητικοί της Σχολής της Πολιτικής Οικονομίας, σε αντίθεση με τους οικονομέτρες-κατασκευαστές οικονομικών μοντέλων μεγιστοποίησης της φονικότητας των όπλων μαζικής καταστροφής και της κερδοφορίας τού, στην πολεμική βιομηχανία, επενδυμένου κεφαλαίου, κατανόησαν ότι οι οικονομικές και κοινωνικές ανισότητες, δηλαδή ο καπιταλισμός αποτελεί εφιάλτη και θανάσιμη απειλή για την εργαζόμενη ανθρωπότητα και αποφάσισαν να μιλήσουν για «ηθική και οικονομία», για «οικονομικά της ευημερίας», ακόμα και για ‘οικονομικά της ευτυχίας’, χωρίς ωστόσο να αγγίξουν την μήτρα του κεφαλαιοκρατικού τρόπου παραγωγής και διανομής, αρκούμενοι να ψελλίσουν προς τα αφεντικά τους, που μοιράζουν καθηγητικές έδρες, ενίοτε και βραβεία Νόμπελ, πως «δεν μπορούν να βελτιωθούν οι συνθήκες των φτωχών χωρίς να γίνουν περικοπές στην πολυτελή ζωή των πλουσίων»[16]. Στο Δια Ταύτα όμως, δηλαδή στην ανάληψη της ευθύνης διατύπωσης μιας καθαρής και ρεαλιστικής πρότασης το ρίχνουν στις πιρουέτες και με μια σειρά ακαταλαβίστικες θεωρητικές περικοκλάδες περί ‘ανθρώπινης ποικιλομορφίας’ η οποία φέρνει τάχα ‘το αίτημα περί ισότητας’ σε αντίθεση με την ‘επιθυμία περί ισότητας’, ιδιαίτερα ‘όταν συντρέχουν εξωτερικές περιστάσεις, όπως η κατοχή περιουσιακών στοιχείων, κοινωνικού υπόβαθρου, περιβαλλοντικών συνθηκών κ.λπ.’[17] και αποφεύγουν σκόπιμα να μας πουν αν ο φτωχός έκανε τον πλούσιο ή ο πλούσιος έκανε τον φτωχό, ή μήπως και τους δυο μαζί τους έκανε η ατομική ιδιοκτησία πάνω στα μέσα παραγωγής; Γιατί αν το πρόβλημα της ισότητας δεν είναι παρά πρώτα και κύρια θεσμικό έλλειμμα, όπως ακριβώς και το πρόβλημα της ανισότητας δεν είναι βιολογικό, όπως διατείνονται οι ρατσιστές, οι φασίστες και οι κατασκευασμένοι στα διάφορα ‘Χάρβαρντ’ ‘χρήσιμοι ηλίθιοι’, αλλά πρώτιστα θεσμικό, πράγμα που σημαίνει ότι και τα δυό είναι θέματα κοινωνικής βούλησης, δηλαδή ζήτημα πολιτικό και όχι θέμα οικονομικών μοντέλων ποσοτικής ανάλυσης, όπως λ. χ. η ‘κατά Poison κατανομή’, η ‘κατά Pareto άριστη κατανομή’ και η ψευδής όσο και απατηλή ισότητα των ‘μέσων όρων’, όπως το λεγόμενο Μέσο κατά Κεφαλήν Εισόδημα (ΜΚΕ). Το να μιλάει, λοιπόν, κανείς για ‘ηθική και οικονομία’ έχοντας στο μυαλό του ως δεδομένη σταθερά και αμετάβλητη την ατομική ιδιοκτησία και την καπιταλιστική οικονομία, την πιο ανήθικη κοινωνική συνθήκη στην ανθρώπινη ιστορία, καταντάει προκλητική ανηθικότητα όταν παρουσιάζει την στέρηση και την ανάγκη ως επιλογή και φιλοτιμία[18].
Οπότε το πέρασμα από την καταστροφική κοινωνική ανισότητα στην αναλογική δημιουργική κοινωνική ισότητα καταλήγει να είναι εγκεφαλικό πρόβλημα η λύση του οποίου προϋποθέτει τη σχετική Γνώση, την απαραίτητη Επίγνωση, την κρίσιμη μάζα κοινωνικής/οικουμενικής Συνείδησης και την αποφασιστική κοινωνική δράση των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού, των διαχρονικών γκρεμιστών και κτιστάδων, που θα ξεδιπλώσουν την δημιουργική κατάργηση του καπιταλισμού με την δημοκρατική απόφαση κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής και πάνω στα ερείπιά του, θα χτίσουν συνεργαζόμενοι ισότιμα και αλληλέγγυα όλοι μαζί οι ελεύθεροι άνθρωποι έναν καλύτερο κόσμο.
Για να χτιστεί, όμως, ένας καλύτερος κόσμος είναι αναγκαίο να αλλάξουμε κοσμοαντίληψη και φιλοσοφία ζωής που σημαίνει και οικονομική φιλοσοφία που θα επαναπροσδιορίζει τη σχέση κοινωνίας και οικονομίας ως σχέση κυριαρχίας της κοινωνίας πάνω στην οικονομία, η οποία σχέση οφείλει να επαναπροσδιορίσει την έννοια του πλούτου με όρους κοινωνικής ισότητας δηλαδή με όρους ευτυχίας του Εγώ σε συνθήκες ευτυχίας του Εμείς, αλλά μια τέτοια σχέση μπορεί να ευδοκιμήσει μόνο σε μια οικονομία χωρίς νοσηρούς εγωισμούς, ατομισμούς και ιεραρχίες. Μπορεί να ευδοκιμήσει σε οριζόντια συνεργαζόμενες και αμεσοδημοκρατικά αυτοδιαχειριζόμενες οικονομίες που παράγουν για τις κοινωνίες, για την κοινωνική δημοκρατία και την οικουμενική ειρήνη και όχι για κάποιες εξουσιαστικές ελίτ και για τον απάνθρωπο και καταστροφικό πόλεμο.
Σ’ αυτόν τον κόσμο της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης, της άμεσης δημοκρατίας και της κοινωνικής ισότητας η οικονομική δραστηριότητα κάθε τοπικής κοινωνίας θα μπορεί να αποσκοπεί κύρια στην μεγαλύτερη δυνατή, και κατά κύριο λόγο, διατροφική αυτάρκειά της και συμπληρωματικά στην παραγωγή, βάση συγκριτικών πλεονεκτημάτων, αγαθών για ανταλλαγή στη βάση της αμοιβαιότητας με προϊόντα από αντίστοιχες γειτονικές ή και μακρινές αμεσοδημοκρατικές κοινωνίες, πράγμα που με τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας και μεταφοράς αποτελεί μια πολύ εύκολη υπόθεση, φτάνει αυτά να ελέγχονται από τις κοινωνίες και όχι από το κεφάλαιο και τις εξουσιαστικές ελίτ.
Οι σύγχρονες τεχνολογίες αποκεντρωμένης παραγωγής, σε επίπεδο χρήστη υδρογονοενέργειας σχεδόν μηδενικού κόστους σε συνδυασμό με αυτές της ψηφιακής επικοινωνίας, του ανοιχτού λογισμικού, των αυτοματισμών, της ρομποτικής, της παραγωγής στη βάση της τρισδιάστατης εκτύπωσης, της δια του διαδικτύου αυτόματης διάχυσης της επιστημονικά έγκυρης και κοινωνικά χρήσιμης γνώσης και πολλών άλλων αντίστοιχων τεχνολογιών και τεχνικών που περιορίζουν στο ελάχιστο τον αναγκαίο ατομικό ημερήσιο χρόνο εργασίας, καθιστούν εφικτή την ενσωμάτωση των οικονομικών δραστηριοτήτων μέσα στις κοινωνικές δραστηριότητες με αποτέλεσμα να καθιστούν περιττό τον κοινωνικό καταμερισμό της εργασίας, περιττή την εμπορευματοποίηση της παραγωγής και συνεπώς και την μεσολάβηση αμφίβολων προθέσεων και ικανοτήτων επιχειρηματιών ανεξάρτητων από την κοινωνία.
Όλες αυτές οι νέες τεχνολογίες θα μπορούσαν με μέτρο και κέντρο τον άνθρωπο να καταργήσουν τις αποστάσεις, τον ετεροπροσδιορισμό και την κοπαδοποίηση των κοινωνιών και να οδηγήσουν στην κατάργηση λ. χ. των δομών του λιανικού και χονδρικού εμπορίου, ακόμα και των αλλοτριωτικών μονοπυρηνικών βιοκοινωνικών δομών, όπως παραμορφωτικά τις έχει διαμορφώσει η καπιταλιστική αγορά για να έχει να κάνει με ανταγωνιζόμενους βουλιμικούς καταναλωτές, με αδύναμα άτομα και νοικοκυριά, συμβάλλοντας έτσι στην αποσυμφόρηση των πόλεων και στην επανακοινωνικοποίηση του ανθρώπου μέσω των πολυπυρηνικών βιοκοινωνικών μονάδων με αποτέλεσμα μια δραστικά λιγότερο σπάταλη, περισσότερο φιλική προς την Φύση, συνεκτική, ασφαλέστερη και αυτοπροσδιοριζόμενη κοινωνία, ικανή να προσφέρει ένα καλύτερο μέλλον και μια καλύτερη ποιότητα ζωής[19].
Όλα αυτά και άπειρα πολλά άλλα επιτεύγματα των επιστημών και της τεχνολογίας, μπορούν, αν οι κοινωνίες τα απελευθερώσουν από το κεφάλαιο και τα θέσουν υπό τον έλεγχό τους, να ανατρέψουν τους όρους πυραμιδικής, χαοτικής, σπάταλης και δαιδαλώδους οργάνωσης της οικονομίας και της κοινωνίας εξαιτίας της ατομικής ιδιοκτησίας και της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας. Το ζητούμενο ήταν και παραμένει να διευκολυνθεί η κοινωνικά ελεγχόμενη, τοπικά καθετοποιημένη και προοπτικά διευρυμένη παραγωγή και αναπαραγωγή, που διασφαλίζει την κοινωνική ισότητα στο μέτρο της αντικειμενικής αναλογικότητας, την ελευθερία ως ‘εγνωσμένη αναγκαιότητα’ και όχι ως ατομιστική/εγωιστική νοσηρή βιαιότητα. Συνθήκη ικανή και αναγκαία για την αλληλέγγυα και ειρηνική συμβίωση ανθρώπων, λαών και εθνών στα πλαίσια ενός οικουμενικού ουμανιστικού πολιτισμού, της μοναδικής συνθήκης που δίνει προοπτική και ένα συμπαντικό νόημα στην ανθρώπινη ύπαρξη, στην ανθρωπότητα, αλλά και στο ίδιο το αναρχοατελεύτητο και μεγαλοπρεπές Σύμπαν.
[1] Για μια σε βάθος ανάλυση, βλέπε: Λάμπος Κώστας, Σκέψεις για μια οικονομία της κοινωνικής ισότητας και της ελευθερίας, στο Συλλογικό τόμο. Ένας καλύτερος κόσμος είναι εφικτός. Να θεμελιώσουμε τον πολιτισμό της κοινωνικής ισότητας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2020, σελ. 247-323 και 9-26
[2] Ο Ανώνυμος Έλληνας μας πληροφορεί ότι «οι Επίσκοποι έχουν ένα κιβώτιο γεμάτο με ανθρώπινα κόκαλα και κρανία ολόκληρα τα οποία μαζεύουν από τα νεκροταφεία, τα ασημώνουν και έπειτα τα ονοματίζουν, άλλα μεν του αγίου Χαραλάμπους και άλλα του αγίου Γρηγορίου. Με ένα λόγο δεν αφήνουν άγιο για άγιο χωρίς να έχουν μέρος από τα κόκαλά του. Εγώ προσωπικά είδα μέχρι τώρα τέσσερα κρανία του αγίου Χαραλάμπους [...] Οι περισσότεροι από αυτούς τους κοκαλοπωλητές προέρχονται από το όρος Άθως, που το ονόμασαν άγιο όρος και στο οποίο βρίσκεται η πηγή αυτών των καλογήρων». Ανωνύμου του Έλληνος, Ελληνική Νομαρχία, ΚΑΛΒΟΣ, Αθήνα 1980, σ. 116-117. Μια από τις βασικές επιχειρηματικές δραστηριότητες της ιταλικής Μαφίας, σύμφωνα με μια παλιότερη έρευνα του περιοδικού Der Spiegel, είναι η παραγωγή και η εμπορία εκκλησιαστικών ειδών, εικόνων και ‘λειψάνων αγίων’. Ειδικότερα, η παραγωγή λειψάνων ‘αγίων’ γίνεται από τη Μαφία με ειδική επεξεργασία μουμιοποίησης ‘εξαφανισμένων’, από την ίδια, Σικελών, με αποτέλεσμα να έχουν καταμετρηθεί περισσότερα ολόσωμα λείψανα, κάρες ή άλλα μέρη του σώματος κάποιων ίδιων ‘θαυματοποιών αγίων’ στον ‘χριστιανικό κόσμο’. Λείψανα ‘αγίων’, βέβαια, παράγει και το ίδιο το ιερατείο με ειδικές τεχνικές και κακοσκηνοθετημένα ‘θαύματα’.
[3] «Το αμερικανικό όνειρο είναι σε μεγάλο βαθμό παγιδευμένο στο ένστικτο του θανάτου. […] Αναλωνόμαστε στην προστασία των ιδιοτελών συμφερόντων και έχουμε δημιουργήσει την πιο ισχυρή στρατιωτική μηχανή σε όλη την ιστορία για να πάρουμε αυτό που θέλουμε και πιστεύουμε ότι μας αξίζει. Θεωρούμε τους εαυτούς μας περιούσιο λαό και άρα προικισμένο με το δικαίωμα να νέμεται μεγαλύτερο μερίδιο από τα δώρα της Γης. Δυστυχώς, το ίδιον συμφέρον μας μεταμορφώνεται σταδιακά σε καθαρό εγωισμό. Έχουμε γίνει πολιτισμός του θανάτου», Rifkin Jeremy, Το ευρωπαϊκό όνειρο…, ό. π., σελ. 602-603.
[4] Βλέπε σχετικά, Roche Marc ,Η Τράπεζα. Πώς η Goldman Sachs κυβερνά τον κόσμο, ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, Αθήνα 2019.
[5] Για τη σχέση μεταξύ ενεργειακού και οικονομικού συστήματος βλέπε, Λάμπος Κώστας, Ποιος φοβάται το υδρογόνο; ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη, 2013.
[6] Λάμπος Κώστας, Εξάρτηση, προχωρημένη υπανάπτυξη και αγροτική οικονομία της Ελλάδας, ΑΧΜΗ, Αθήνα 1983., σελ. 19 κ. επ.
[7] Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία. Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την κοινωνική ισότητα και τον Ουμανισμό, ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2012, σελ. 418-433.
[8] Λάμπος Κώστας, Η γέννηση και ο θάνατος της ατομικής ιδιοκτησίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2017, σελ. 159-200.
[9] Ό. π., σελ. 119 κ. επ.
[10] Βλέπε Forrester Viviane, Η Οικονομική Φρίκη, ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 1997, σελ. 141 κ. επ.
[11] Βλέπε, Λάμπος Κώστας, Θεός και κεφάλαιο. Δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2015 και 2016.
[12] Forrester Viviane, Η οικονομική Φρίκη…, ό. π., σελ. 116-117.
[13] Όπως έχει συμβεί πολλές φορές στην ιστορία με κορυφαία ιστορικά παραδείγματα την Κομμούνα της Θεσσαλονίκης (1342-1350), την Κομμούνα της Άνδρου (1822) και την Κομμούνα του Παρισιού (1871), όπου οι εξεγερμένες κοινωνίες αποφάσισαν την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας και κατέστρεψαν τα υποθηκοφυλακεία με την αμεσοδημοκρατική δέσμευση να θέσουν την οικονομική δραστηριότητα υπό τον έλεγχο της κοινωνίας και για λογαριασμό όλων ανεξαίρετα των μελών της, βλέπε σχετικά Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία…, ό. π.
[14] Βλέπε, Λάμπος Κώστας, Η γέννηση και ο θάνατος …, ό. π., σελ.159 κ. επ.
[15] Για μια σε βάθος ανάλυση βλέπε, Λάμπος Κώστας, Άμεση Δημοκρατία και Αταξική Κοινωνία…, ό. π., σελ. 107 κ. επ.
[16] Σεν Αμάρτυα, Για την ηθική και την οικονομία, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, Αθήνα 1999, σελ. 66.
[17] Σεν Αμάρτυα, Επανεξετάζοντας την ανισότητα, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ, Αθήνα 2004, σελ. 25 κ. επ., 148 κ. επ. και 204 κ. επ.
[18] «Ο απελπισμένος ζητιάνος, ο ακτήμονας αγρεργάτης που το μέλλον του είναι επισφαλές, η νοικοκυρά που εξαρτάται οικονομικά από τον σύζυγό της, ο άνεργος που έχει συνηθίσει να ζει δύσκολα, ή ο ανειδίκευτος χειρώνακτας εργάτης που αγγίζει τα όρια της σωματικής εξάντλησης μπορεί να βρίσκουν παρηγοριά σε μικρές απολαύσεις και να καταφέρνουν να καταπνίγουν τα έντονα οδυνηρά αισθήματά τους επειδή είναι αναγκαίο να συνεχίσουν να επιβιώνουν, […] οι απελπισμένοι και οι στερημένοι δεν έχουν το κουράγιο να επιθυμούν πολλά και οι στερήσεις τους δεν εκφράζονται και δεν περιλαμβάνονται στην κλίμακα της πραγματοποίησης των επιθυμιών», Σεν Αμάρτυα, Για την ηθική και την οικονομία…, ό. π., σελ. 79.
[19] Βλέπε: Μ. Μπατιστάτος, Γ. Τσούλος, Ν. Σαγιάς, Δ. Ζαρμπούτη. Γ. Αθανασιάδου και Π. Ματσάγγος, Τεχνολογία και Εφαρμογές Μη-Επανδρωμένων Εναέριων Οχημάτων, http://wmclab.uop.gr/wpcontent/uploads/2017/11/%CE%91%CE%A1%CE%98%CE%A1%CE%9F.UAV_.%CE%A0%CE%95%CE%9B%CE%9F%CE%A0%CE%91%CE%A3.SUBMITTED.pdf,
