Trumpισμός. Η
μεγάλη ευκαιρία για την ανεξαρτησία
της Ευρώπης
Γράφει
ο Κώστας Λάμπος
claslessdemocracy@gmail.com
«Το αμερικανικό όνειρο είναι σε
μεγάλο βαθμό παγιδευμένο στο ένστικτο του θανάτου. […] Αναλωνόμαστε στην
προστασία των ιδιοτελών συμφερόντων και έχουμε δημιουργήσει την πιο ισχυρή
στρατιωτική μηχανή σε όλη την ιστορία για να πάρουμε αυτό που θέλουμε και
πιστεύουμε ότι μας αξίζει. Θεωρούμε τους εαυτούς μας περιούσιο λαό και άρα
προικισμένο με το δικαίωμα να νέμεται μεγαλύτερο μερίδιο από τα δώρα της Γης.
Δυστυχώς, το ίδιον συμφέρον μας μεταμορφώνεται σταδιακά σε καθαρό εγωισμό.
Έχουμε γίνει πολιτισμός του θανάτου»
Rifkin Jeremy[1]
Η ισορροπία δυνάμεων
που προέκυψε από την ήττα το ναζισμού στον 2ο παγκόσμιο
ιμπεριαλιστικό πόλεμο έδωσε την ευκαιρία στις Ενωμένες Πολιτείες της Αμερικής
(ΕΠΑ) να βγουν από το καβούκι τους, να επεκταθούν οικονομικά και στρατιωτικά σε
ολόκληρο τον πλανήτη και να καταστούν ηγέτιδα δύναμη της λεγόμενης Δύσης,
πράγμα που τους επέτρεψε να σχεδιάσουν και να προωθήσουν την παγκόσμια ηγεμονία
τους. Η ίδια ισορροπία δυνάμεων διάσπασε την Ευρώπη στα τέσσερα, στην Ανατολική
υπό τον έλεγχο της Σοβιετικής Ένωσης και στη Δυτική υπό τον έλεγχο των ΕΠΑ, της
Γαλλίας και της Αγγλίας, καθιστώντας την ανίκανη να ακολουθήσει μια αδέσμευτη
πορεία βασισμένη πάνω στις δικές της ιστορικές, αγωνιστικές και ανθρωπιστικές πολιτισμικές
παραδόσεις[2]. Η
‘αμερικανική βοήθεια’ προς τις αποδεκατισμένες και ερειπωμένες χώρες της Ευρώπης
έστρωσε τον δρόμο της πολύπλευρης εξάρτησης
της Ευρώπης από τις ΕΠΑ και λειτούργησε ως διεκπεραιωτής του ‘αμερικανικού
ονείρου’ για την παγκόσμια αμερικανοκρατία. Στην πορεία αυτό το όνειρο
εξελίχθηκε στην στρατηγική της νεοφιλελεύθερης καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης
με σκοπό την ενιαιοποίηση του καπιταλισμού υπό την ηγεσία του σκληρού πυρήνα
του με τη μορφή του αμερικανισμού[3]
και στόχο να υποτάξει με κάθε τρόπο τις χώρες που αρνούνται ή/και στέκονται
εμπόδιο στην παγκόσμια ηγεμονία των ΕΠΑ, όπως λ. χ. η νεοκαπιταλιστική Ρωσία
και η κρατικοκαπιταλιστική Κίνα καθώς και οι άλλες χώρες που εκφράζονται από το
‘Σύμφωνο της Σαγκάης’ και επιδιώκουν
να κρατήσουν μακριά τις ΕΠΑ γιατί ‘η Ασία ανήκει στους Ασιάτες’.
Είναι όμως πια φανερό πως
το σχέδιο για την παγκόσμια ηγεμονία του κεφαλαίου με τη μορφή του παγκοσμιοποιημένου
αμερικανισμού συναντά εμπόδια ανυπέρβλητα που έχουν σχέση τόσο με τις εσωτερικές
αντιθέσεις του κεφαλαίου, όσο και με το διαχρονικό όραμα των δυνάμεων της Εργασίας,
της Επιστήμης και του Πολιτισμού για κοινωνική ισότητα μέσω της υπέρβασης του
καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, πράγμα που γονάτισε τις ΕΠΑ και τις αναγκάζει
σε αναδίπλωση και σε αναθεώρηση, όχι εγκατάλειψη, του σχεδίου τους για την παγκόσμια κυριαρχία.
Αυτή η πολιτική εκφράζεται πια ως τραμπισμός
, μια μορφή φασισμού, που εγκαταλείπει τους παραδοσιακούς στρατηγικούς εταίρους
των ΕΠΑ όπως η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση και αναζητά νέους στρατηγικούς
εταίρους, όπως η Ρωσία με την ελπίδα ότι
θα διασπάσει το ασιατικό μέτωπο και θα
υποτάξει τον μεγάλο ανταγωνιστή για την παγκόσμια ηγεμονία, την Κίνα. Το πιθανότερο
είναι ο τραμπισμός να καταρρεύσει από την αντίσταση του ίδιου του αμερικανικού
λαού στο βαθμό που αυτός θα κατανοήσει τους πραγματικούς σκοπούς του. Εξίσου
πιθανό είναι να μην βρει ανταπόκριση από την ευρωασιατική Ρωσία τα συμφέροντα της οποίας την συνδέουν
αναπόσπαστα με την Ευρώπη και την Ασία, οπότε θα περιοριστεί στην αμερικανική ήπειρο
επεκτείνοντας την κυριαρχία των ΕΠΑ στην Κεντρική και στην Νότια, στη Λατινική, Αμερική, αλλά γι αυτό θα χρειαστεί
να πείσει πρώτα τους πολίτες των ΕΠΑ και να αντιμετωπίσει τους λαούς αυτών των
χωρών που μάχονται για την εθνική τους ανεξαρτησία και για το ξεπέρασμα του
καπιταλισμού.
Το κρισιμότερο ζήτημα για τις εξελίξεις σ’ αυτή
τη φάση είναι η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στην πρόκληση του τραμπισμού που προκαλεί κρίση στις
ετεροβαρείς αμερικανοευρωπαϊκές σχέσεις. Αυτή η κρίση αποτελεί για την Ευρωπαϊκή
Ένωση την καλύτερη ευκαιρία για να απαλλαχθεί από την αμερικανική εξάρτηση και
να απαντήσει με επιτάχυνση της εμβάθυνσης των διαδικασιών σύγκλισης των
οικονομιών των χωρών μελών της. Η ενότητα της ΕΕ προϋποθέτει την αλληλεγγύη
μεταξύ των χωρών-μελών της, πράγμα που οφείλει να αποκλείει νεογερμανικούς
ηγεμονισμούς[4]
και ομαδοποιήσεις στο εσωτερικό της και να καλλιεργεί την ολοκλήρωση των διαδικασιών απόκτησης μιας ευρωπαϊκής
ταυτότητας και την σφυρηλάτηση ενός μετακαπιταλιστικού, αμεσοδημοκρατικού[5], ανθρωποκεντρικού
κοινωνικού μοντέλου, που θα ξαναβάλει
την Ευρώπη στην πρωτοπορία του
διαχρονικού αγώνα της ανθρωπότητας για κοινωνική ισότητα, κοινωνική δημοκρατία
και οικουμενική ειρήνη.
Επειδή όμως αυτές οι
εξελίξεις σε κοινωνίες ακραίας οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας υπονομεύονται
από τις πλουτοκρατικές ολιγαρχίες, τα σκοταδιστικά[6]
και εξουσιαστικά ιερατεία και τους επαγγελματίες
πολιτικούς συνοδοιπόρους τους, γι αυτό οι
δυνάμεις της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού οφείλουν να αναδειχτούν
σε υποκείμενο της ιστορίας, για να σταματήσουν την καπιταλιστική παρακμή που
οδηγεί στην καπιταλιστική βαρβαρότητα και να διαμορφώσουν μια αντίστοιχη στο σημερινό
επίπεδο των παραγωγικών δυνάμεων αρχιτεκτονική των κοινωνιών και της παγκόσμιας
κοινότητας με περιεχόμενο την κοινωνική ισότητα, την άμεση δημοκρατία και την αταξική κοινωνία
σε τοπική, περιφερειακή, εθνική και οικουμενική κλίμακα. Διαφορετικά ο Τραμπισμός
και οι σύμμαχοί του Λεπενισμός, Πεπεγκριλισμός, Χρυσαυγιτισμός, νεοναζισμός, αριστεροδεξιός
λαϊκισμός κ.λπ., κ.λπ. ως όνειρο και όργανο του σκληρού πυρήνα του παγκόσμιου
κεφαλαίου θα εξελιχθεί σε έναν παγκόσμιο φασισμό, στον εφιάλτη των εργαζόμενων
ανθρώπων, των κοινωνιών και της ανθρωπότητας.
_________________
[1]. Rifkin Jeremy[1] Το
ευρωπαϊκό όνειρο, ΛΙΒΑΝΗΣ, Αθήνα 2005, σελ. 602-603.
[2]. Λάμπος Κώστας, Από
τον ευρωπαϊκό Ουμανισμό, στην καπιταλιστική βαρβαρότητα ή στον Οικουμενικό
Ουμανισμό; Monthly Review, τεύχος Ιούνη 2009.
[3]. Βλέπε σχετικά, Λάμπος Κώστας, Αμερικανισμός
και παγκοσμιοποίηση. Οικονομία του Φόβου και της παρακμής, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ, Αθήνα
2009.
[4] . Λάμπος Κώστας, Νεογερμανισμός. Ο νέος εφιάλτης της
Ευρώπης; Πολίτες, τεύχος 35/Φεβρουάριος 2012 και 36/Μάρτιος 2012.
[5]. Λάμπος Κώστας, Άμεση δημοκρατία και αταξική
κοινωνία. Η μεγάλη πορεία της ανθρωπότητας προς την κοινωνική ισότητα και τον ουμανισμό,
ΝΗΣΙΔΕΣ, Θεσσαλονίκη 2012.
[6]. Λάμπος Κώστας, Θεός και Κεφάλαιο.
Δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας, ΚΟΥΚΚΙΔΑ, Αθήνα 2015.
