Αποπλατωνιστείτε
για να μην
σωκρατίζεστε
Γράφει ο Κώστας Λάμπος
«Το πιο ισχυρό όπλο του καταπιεστή είναι το μυαλό του καταπιεσμένου».
Στιβ Μπίκο[1]
Η φυσική φιλοσοφία, με θεμελιωτή τον Θαλή τον Μιλήσιο[2], ως αγάπη, αποκλειστικά έλλογων όντων και ορθολογικά σκεπτόμενων ανθρώπων, για την γνώση και την σοφία, καταλήγει, μέσω της έρευνας και της επιστημονικά έγκυρης και κοινωνικά χρήσιμης γνώσης, στην επίγνωση και στην κοινωνική συνείδηση, η οποία αποσκοπεί όχι μόνο στην κατανόηση του υλικού, φυσικού και πνευματικού κόσμου, αλλά και στην συνεχή βελτίωση των όρων της κοινωνικής συμβίωσης για την επίτευξη της optimum ευτυχίας του ανθρώπου, του εκάστοτε κοινωνικού συνόλου και της ανθρωπότητας γενικά.
Κάποιοι, βέβαια, αντιλαμβάνονται την φιλοσοφία ως ενασχόληση των άεργων εξουσιαστικών ελίτ και μάλιστα σε σχέση με φαντασιακές εξώκοσμες δυνάμεις, φετίχ και αυθαίρετα σύμβολα, με αποτέλεσμα η ιδεαλιστική, μεταφυσική και εξουσιαστική φιλοσοφία, με θεμελιωτή τον Πλάτωνα τον Αθηναίο, να αντικαταστήσει την έρευνα και τη γνώση με την ‘πίστη’ και την ‘εξ’ αποκαλύψεως αλήθεια’, εκφυλιζόμενη σε ιδεολογικό απολογητή και συνήγορο των εγκλημάτων της εκάστοτε εξουσίας, περιφρονητικά αποστρεφόμενη τον άνθρωπο, τις κοινωνίες και την ανθρωπότητα.
Η εμφάνιση των οργανωμένων θρησκειών, ως μέσων χειραγώγησης των κοινωνιών, του κράτους, ως δύναμη υπεράσπισης της εξουσίας, και της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής ως πηγή εξουσίας, συμπίπτει με την εμφάνιση τού μεταφυσικού ιδεαλισμού που ολοκληρώνεται στην μορφή τού πλατωνισμού. Με την κατάρρευση της Άμεσης Αθηναϊκής Δημοκρατίας και την σταδιακή εξαφάνιση των Ελληνικών πόλεων/κρατών και την παράλληλη εμφάνιση τυραννικών καθεστώτων και κατακτητικών αυτοκρατοριών, η αθηναϊκή πολιτιστική και πολιτισμική κληρονομιά συνέχισε να ακμάζει, για μια περίοδο τριών περίπου αιώνων. Αυτή η περίοδος ονομάστηκε ‘ελληνιστική’ και χοντρικά οριοθετείται, από τον θανάτου του Μεγάλου Αλεξάνδρου (-323) μέχρι την οριστική κατάκτηση του τότε γνωστού κόσμου από την Ρώμη (-31). Ακολούθησε η απόλυτη λήθη και ο σκοτεινός Μεσαίωνας από το τέλος της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, (476), μέχρι την ανακάλυψη της Αμερικής, (1492), που η ευρωπαϊκή διανόηση ανακάλυψε, μεταξύ 14ου και 16ου αιώνα, την αρχαία ελληνική Γραμματεία και ιδιαίτερα τον πραγματιστή Αριστοτέλη και προσπάθησε μέσω της Αναγέννησης και του Διαφωτισμού να αφήσει πίσω της την σκοταδιστική θεοκρατία και να βαδίσει με την επιστήμη. Οι εξουσίες όμως με την μορφή της ‘ελέω θεού μοναρχίας’, προτίμησαν τον δικό τους άνθρωπο, τον Πλάτωνα και έστρεψαν τα βλέμματα προς τον πλατωνισμό, οποίος ρίζωσε τόσο βαθιά που έγινε το διαχρονικό ιδεολογικό αποκούμπι όλων των αχρείων εξουσιών που αγιοποιούν τον Πλάτωνα ως Σωκράτη, με αποτέλεσμα όποιος ακόμα και σήμερα, που τόσες εξελίξεις και αλλαγές έχουν επισυμβεί, λέει ή/και γράφει κάτι διαφορετικό να μην είναι ανεκτός, αν δεν είναι ‘εχθρός του λαού’, όταν και επειδή διαφωνεί με το επίσημο εξουσιαστικό αφήγημα.
Οι, μετά τον διαφωτισμό, σύγχρονες εξουσίες κατανόησαν πως, η εκτροπή της ματιάς των εξουσιαζόμουν από την μεγάλη εικόνα της κοινωνίας τους και ο προσανατολισμός τους προς την μικρή εικόνα της μίζερης καθημερινότητάς τους, μπορεί να τους καθηλώσει στην υποταγή τους και γι’ αυτό φρόντισαν, μέσω της προγραμματισμένης τροποποίησης της συμπεριφοράς τους, να τους ταΐζουν με όσο γίνεται περισσότερα πνευματικά σκουπίδια και όσο γίνεται λιγότερες χρήσιμες πληροφορίες, επιλεγμένες μάλιστα αυστηρά ώστε να χάνουν την ανθρωποσύνη τους και να καταλήγουν σε πιστούς, υπηκόους, οπαδούς, δούλους και μοιρολάτρες.
Η διόγκωση, όμως, των αναγκών ανάπτυξης του καπιταλισμού προκάλεσε αναγκαστική διάχυση της γνώσης και των επιστημών στα πλατιά λαϊκά κοινωνικά στρώματα με αποτέλεσμα την αποκάλυψη της μεγάλης εικόνας, γεγονός που οδήγησε στην σταδιακή αμφισβήτηση της εξουσίας των ιδιοκτητών των μέσων παραγωγής και στην διεκδίκηση της κοινωνικής ισότητας, μέσω της κατάργησης της ατομικής ιδιοκτησίας πάνω στα μέσα παραγωγής και της θέσπισης της κοινωνικής αυτοδιεύθυνσης και της άμεσης/αταξικής δημοκρατίας.
Απέναντι σε αυτήν την επικίνδυνη, για την κυριαρχία του κεφαλαίου, στροφή της κοινωνίας προς την μεγάλη εικόνα που αποκαλύπτει την βασική αιτία για την ανθρώπινη τραγωδία, οι εξουσίες αντεπιτίθενται εξαγοράζοντας την σιωπή, την συνεργασία και την προδοσία μεγάλου τμήματος της διανόησης, η οποία πρωταγωνιστεί στην πλύση εγκεφάλου, στην προγραμματισμένη μεταρρύθμιση σκέψης, στον χειρισμό του Νου και τελικά στον έλεγχο του πλήθους, μέσω των σκοταδιστικών μύθων, των εξουσιαστικών ιδεολογιών, του ‘μαγικού σπηλαίου’ του Πλάτωνα και της αντίστοιχης σύγχρονης ‘έξυπνης τεχνολογίας 5G’ που υποτάσσει την ανθρώπινη σκέψη στον καθόλου αθώο αλγόριθμο, στο ενσωματωμένο πρόγραμμα και στις άπειρες ‘δωρεάν έξυπνες εφαρμογές’ που εγκλωβίζουν την σκέψη, υπαγορεύουν συμπεριφορές και οδηγούν τα άτομα στην εθελοδουλία μέσω της τεχνοκρατίας. Κι’ όλα αυτά ως πλατωνική, στη συνέχεια ως παυλιανή εβραιορωμαιοχριστιανική και στους νεότερους χρόνους ως εξουσιαστική, αστική/κεφαλαιοκρατική ηθική, που τάχα έρχεται απ’ έξω, από μεταφυσικές δυνάμεις και απρόσωπες τάχα αγορές, η οποία υπαγορεύει τυφλή υποταγή στους άδικους εξουσιαστικούς νόμους και στις ‘θεόθεν’ εγκληματικά δρώσες εξουσίες με σκοπό την παγκόσμια ηγεμονία.
Το αποτέλεσμα είναι, οι δυνάμεις της εργασίας, της επιστήμης και του πολιτισμού δηλαδή ο καθένας μας, να σωκρατίζουμε, με την έννοια πως, όπως ο Σωκράτης, δημιούργημα του Πλάτωνα, υποτίθεται ότι είπε μετά τον θάνατό του, όσα του έβαλε στο στόμα ο δημιουργός του ο Πλάτωνας, να κάνουμε και εμείς το ίδιο, δηλαδή να λέμε και να πράττουμε όσα μας υπαγορεύουν τα εκάστοτε σκοταδιστικά και εξουσιαστικά ιερατεία, ως βίαια νομιμοποιημένη εξουσία, με την διαφορά πως εμείς σωκρατίζουμε ζωντανοί και όχι νεκροί, όπως ο ατυχής πλατωνικός Σωκράτης.
Σήμερα, στον 21ο αιώνα, τόσο οι σύγχρονες ανάγκες επιβίωσης και προόδου της ανθρωπότητας, όσο και οι, δημιουργικά αλλά και καταστροφικά, αμφισήμαντες δυνατότητες που οι διαχρονικοί κοινωνικοί αγώνες δημιούργησαν, η ανθρωπότητα, όπως και ο καθένας μας χωριστά, καλούμαστε να αποπλατωνιστούμε για να πάψουμε να σωκρατίζουμε και να σωκρατιζόμαστε, ως πνευματικοί σκουπιδοφάγοι και σύγχρονοι δούλοι του κεφαλαίου, που μηρυκάζουν τις σάπιες αξίες του σύγχρονου απάνθρωπου και καταστροφικού καπιταλισμού. Καλούμαστε να γίνουμε ελεύθεροι, δηλαδή, να γίνουμε οι ίδιοι διαχειριστές της ζωής μας και συνεπώς υποκείμενα της ιστορίας.
Καιρός για άλλες ψευδαισθήσεις δεν υπάρχει. Σε λίγο η αυλαία πέφτει, με την αυτοεκπληρούμενη προφητεία ‘περί του τέλους της ιστορίας και τον τελευταίο άνθρωπο’, που τιτλοφορείται ως ‘Μεγάλη Επανεκκίνηση’ του ηγεμονικού κεφαλαίου και ως ‘Μετανθρωπισμός’, με όλες τις θανατηφόρες περικοκλάδες τους.
[1] Ο Bantu Stephen Biko, (1946-1977), Νοτιοαφρικανός μαχητής της ελευθερίας, ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου σε ένα κελί φυλακής του Απαρτχάιντ το 1977.
[2] Ο Θαλής ο Μιλήσιος, -(635-543) είναι ο αρχαιότερος προσωκρατικός φιλόσοφος ο πρώτος των επτά σοφών της αρχαιότητας, μαθηματικός, φυσικός, αστρονόμος, μηχανικός, μετεωρολόγος και ιδρυτής της Ιωνικής σχολής της φυσικής φιλοσοφίας.