Δευτέρα 16 Ιανουαρίου 2017

«Θεός και Κεφάλαιο». Κριτική της Κριτικής



«Θεός και Κεφάλαιο». Κριτική της Κριτικής*
Γράφει ο Κώστας Λάμπος


*Οφειλόμενη απάντηση στο σχόλιο του Χάρη Ναξάκη με τίτλο: Άθεοι θεοσεβούμενοι. Ριζοσπαστικές Αναγνώσεις Εξουσιαστικές Ιδεολογίες, στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ της 28.11.2016, (http://www.efsyn.gr/arthro/atheoi-theosevoymenoi,) στην οποία έχει σταλεί, χωρίς ωστόσο να έχει  ακόμα δημοσιευτεί.

Θα ήθελα αφού ευχαριστήσω τον Χάρη Ναξάκη για την καλοσύνη του να κρίνει το τελευταίο βιβλίο μου ‘Θεός και Κεφάλαιο. Δοκίμιο για τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας’, να του ζητήσω συγγνώμη που δεν τον φώτισα καθόλου για όσα τον προβληματίζουν σχετικά με το ‘θρησκευτικό φαινόμενο’, την ‘συνθετότητα της θρησκευτικής ανάγκης’ και το κατά τον Πλάτωνα ‘θεραπευτικό ψεύδος’. Βέβαια, ο Χάρης Ναξάκης γνωρίζει από τα φοιτητικά του χρόνια ότι δεν είμαι θεολόγος, ούτε και ‘άθεος θεοσεβούμενος’ γιατί ‘θεοί’ δεν υπάρχουν παρά ως σκιάχτρα του κεφαλαίου και της εξουσίας του και αν είχε διαβάσει προσεχτικά το βιβλίο, θα διαπίστωνε ότι ο συγγραφέας του έχει ξεπεράσει ψευτοθεωρίες και ιδεολογήματα περί ‘θρησκευτικού φαινομένου’, περί ‘θρησκευτικής επιστήμης’, ‘θρησκευτικής ανάγκης’ και περί ‘θεραπευτικού ψεύδους’ γιατί όλα αυτά δεν είναι παρά ψευδοφιλοσοφικές θεωρητικές κατασκευές της εκάστοτε εξουσίας που αποσκοπούν στην καθυπόταξη των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού με τη διαμεσολάβηση παρένθετων ‘θεών’ και πρόθυμων αχυρανθρώπων που ασκούν το επάγγελμα της αγυρτείας και της άρχουσας-συστημικής πνευματικής, πολιτικής, και της πολύμορφης κατασταλτικής γραφειοκρατίας που λιβανίζουν και κρύβουν την εκάστοτε πρωτογενή οικονομική εξουσία στα πρυτανεία της οποίας κατά κανόνα σιτίζονται.
Πάντως καμιά επιστήμη δεν διαπίστωσε καμιά ‘θρησκευτική ανάγκη’ στα νεογέννητα παιδιά και κανένας επιστήμονας που σέβεται τον εαυτό του δεν υποστήριξε την ‘θεραπευτικότητα του ψεύδους’. Αντίθετα όλοι μας γνωρίζουμε πόσο ευεργετική είναι η αλήθεια ότι κανένας άνθρωπος δεν επέλεξε την θρησκεία ‘του’, με την οποία, παρά τη θέλησή του μεθοδικά και σκόπιμα, από τα γεννοφάσκια του ταυτίζεται για να μπορεί να σκοτώσει και να σκοτωθεί, όπως επίσης γνωρίζουμε ότι όλες, χωρίς εξαίρεση, οι θρησκείες επιβλήθηκαν ως εξουσιαστικές ιδεολογίες στις εκάστοτε κοινωνίες από τα εκάστοτε ισχυρότερα σκοταδιστικά και εξουσιαστικά ιερατεία δια πυρός και σιδήρου με σκοπό την αλλοτρίωση των εργαζόμενων ανθρώπων και την απαλλοτρίωση του πλούτου τους.
Αξιοπερίεργη είναι η άποψη του Ναξάκη ότι είναι ‘ιστορικά έωλη’ η πραγματικότητα πως η θρησκευτικότητα φυτεύεται πάνω στην άγνοια των παιδιών που δεν μπορούν να κρίνουν και για να μην μπορούν να κρίνουν, να συγκρίνουν και να επιλέξουν και καλλιεργείται σε όλη τη ζωή τους με το φόβο και τη βία των σκοταδιστικών και εξουσιαστικών ιερατείων, άποψη που μάλλον παραπέμπει σε μεταφυσικές αντιλήψεις και απενοχοποιεί τους κατασκευαστές θεών και θρησκειών ως εργαλείων άσκησης εκμεταλλευτικής και καταπιεστικής εξουσίας. Μάλιστα για να ενισχύσει την άποψή του αυτή επικαλείται το γεγονός ότι «οι τελευταίοι τρεις αιώνες όχι μόνο δεν χαρακτηρίζονται από άγνοια, αλλά από μια τεράστια πλημμυρίδα γνώσεων και προόδων της επιστήμης και της τεχνολογίας», παρακάμπτοντας ή αγνοώντας το γεγονός ότι το μεγαλύτερο τμήμα των κοινωνιών και της ανθρωπότητας συνολικά αποκλείεται από τη διαδικασία της απόκτησης της αναγκαίας επιστημονικά έγκυρης και κοινωνικά χρήσιμης γνώσης, γιατί στον καπιταλισμό, όπως και σε κάθε προηγούμενο εξουσιαστικό σύστημα, η απελευθερωτική γνώση εκτοπίζεται από τα πνευματικά σκουπίδια και κατανέμεται ανάλογα με την κατανομή του πλούτου και με αποκλειστικό σκοπό την διαιώνιση του συστήματος της οικονομικής και κοινωνικής ανισότητας, την οποία ο Ναξάκης φαίνεται να αποδίδει στην ‘ανθρώπινη φύση’ και όχι στον τρόπο παραγωγής και διανομής του πλούτου.
Στη συνέχεια φαίνεται να αμφισβητεί ότι «οι προεγγράμματες τροφοσυλλεκτικές-κυνηγετικές κοινωνίες, στις απαρχές της ανθρωπότητας, χαρακτηρίζονταν από εξισωτικές δομές και αντιιεραρχικές σχέσεις», ειρωνευόμενος τον Μαρξ και τον Ρουσώ και παραγνωρίζοντας ή αγνοώντας διαγράφει με μια μονοκονδυλιά τα συμπεράσματα επιστημών όπως η ανθρωπολογία, παλαιοανθρωπολογία, αρχαιολογία, η κοινωνιολογία, η ιστορία κ.λπ. που τεκμηριώνουν την για πολλές εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ύπαρξη των κοινωνιών της ισοκατανομής που δεν είχαν, γιατί δεν χρειάζονταν, θεούς και εξουσίες. Μάλιστα για να συνηγορήσει υπέρ του «θρησκευτικού φαινόμενου και της θρησκευτικής ανάγκης των ανθρώπων» επιστρατεύει το επιχείρημα ότι αυτές οι κοινωνίες «πίστευαν στα πνεύματα», ταυτίζοντας τις όποιες υπαρξιακές ανησυχίες, τους φόβους από άγνοια και τους εφιάλτες των πρωτόγονων με τους σύγχρονους βίαιους και απατηλούς εξουσιαστικούς θρησκευτικούς μύθους που τους αποκαλεί ‘θρησκευτικό φαινόμενο’, παραγνωρίζοντας ή αγνοώντας τις στατιστικές ‘θεοσεβούμενων’ και μη σε σχέση με την δυστυχία, την αγραμματοσύνη και την ανέχεια, ή την ευημερία των κοινωνιών και των ανθρώπων που υπάρχουν άφθονες στο βιβλίο και τεκμηριώνουν τη σχέση ευθείας αναλογίας μεταξύ της άγνοιας, του φόβου, της δυστυχίας και της βίας με την ‘θρησκευτικότητα’ ή μη των ανθρώπων και των κοινωνιών.
Θα αρκεστώ σ’ αυτές τις λίγες παρατηρήσεις του Χάρη Ναξάκη, γιατί όλα τα άλλα, περί ‘αναγγελίας θανάτου χωρίς να υπάρχει πτώμα’, περί ‘εφτάψυχου θεού’, περί ‘δύναμης ή αδυναμίας του Λόγου’, περί ‘φόβου του θανάτου’ και περί Νίτσε που αναφέρει δεν έχουν καμιά σχέση με το βιβλίο το οποίο υποτίθεται ότι μελέτησε και κρίνει και θα περίμενε κανείς από έναν ‘καθηγητή οικονομικών’ να αναφερθεί ιδιαίτερα στα τμήματα του βιβλίου που πραγματεύονται τη σχέση μεταξύ της έννοιας του ‘θεού’-φετίχ και της πραγματικότητας του κεφαλαίου, στον πυρήνα, δηλαδή, της σχέσης μεταξύ θρησκείας και εξουσίας. Κι αυτό γιατί η ανθρώπινη τραγωδία, για την Πολιτική Οικονομία, δεν είναι αποτέλεσμα των όποιων υπαρξιακών, έστω και των αυστηρά προσωπικών μεταφυσικών ανησυχιών των ανθρώπων, αλλά της δράσης των οργανωμένων θρησκευτικών και εξουσιαστικών συμμοριών που ευνουχίζουν πνευματικά, λεηλατούν και καταδυναστεύουν την εργαζόμενη ανθρωπότητα. Οπότε το ζητούμενο παραμένει η ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και το χτίσιμο ενός καλύτερου κόσμου με όπλο την επιστημονικά έγκυρη και κοινωνικά χρήσιμη Γνώση που οδηγεί στην Αυτογνωσία, στην Επίγνωση και τελικά στην συνειδητοποίηση της ανάγκης για τη συνέχιση του διαχρονικού αγώνα των δυνάμεων της Εργασίας, της Επιστήμης και του Πολιτισμού με στόχο την κοινωνική αυτοθέσμιση, την κοινωνική αυτοδιαχείριση της οικονομίας και την αμεσοδημοκρατική αυτοδιεύθυνση της κοινωνίας σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και οικουμενικό επίπεδο. Αλλά για να συμβεί αυτό οφείλουμε να ξεκαθαρίσουμε τη σχέση μεταξύ θρησκείας και εξουσίας για να μην σκιαμαχούμε με ανεμόμυλους, πράγμα που προσπαθεί να κάνει το βιβλίο ‘Θεός και Κεφάλαιο’, το οποίο ο Ναξάκης κατά έναν ιεροεξεταστικό τρόπο το ρίχνει με ιδιαίτερη ευκολία ως άχρηστο στην πυρά του σκοταδισμού.
Αναμφίβολα η κριτική ενός βιβλίου είναι χρήσιμη για τον συγγραφέα και τους αναγνώστες του βιβλίου όταν είναι ουσιαστική, πλήρης και υπεύθυνη, διαφορετικά αδικεί το βιβλίο και τον κριτή και παραπλανά το αναγνωστικό κοινό όταν είναι ‘ξεπέτα’ από καθέδρας, επιπόλαιη και μηδενιστική ή/και υποταγμένη σε προκρούστιες και μικροπολιτικές σκοπιμότητες.

15 σχόλια:

  1. λυπηρό να μη υπαρχουν σχολια εδω δημοσια και για αυτο το πονημα σας που σιγουρα αποτελει φαινομενο για τα εκδοτικα δεδομενα της δεκαετιας μας καθως κανεις συγγραφεας ελληνας του επανστατικο προοδευτικου χωρου δνε εχει αποτολμήσει να καταπιαστει με κοινωνιοθεολογικα θεματα σε αυτο το διάστημα ( αν κανω λαθος διορθωστε με ) ... οποτε παλι σε μενα την περιθωριακη ξορκιστρια που τα σφαζει ολα .. ελαχε ο κληρος να γραψω καποια κριτικα σχολια δημοσιως εδω στην ησυχη γωνια του ιστολογιου σας κ. Λαμπο.. αλλα πρωτα θα τελειωσω το βιβλιο σας και μετα ... γενικα το θεωρω τολμημα .. με πληθος αποκαλυπτικες πληροφοριες και πτυχες προβληματισμου σχετικα με το θρηκσευτικο φαινομενο αλλα παλι η θρησκευτικης σας προσηλωση στη μαρξιστικη ιστοριολογικη αντιληψη κατακαιει στην κυριολεξι την προσπαθεια και μετατρεπει σ εμονοφθαλμη και κοντοφθαλμη την προσπελαση του φαινομενου της θρησκευτικοτητας αφαιρωντας της βαθος ευρος και σφαιρικότητα διερευνησης ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. δυστωχς δνε ειμα μαι εγνωσμενη πολυδιαβασμενη ακαδημαικος συγγραφεας ... οπως θα θελατε να είναι μια κριτκος του εργου σας αλλα κατι περιθωριακο εξ αναγκης και πεποιθησεως ομως .. και βεβαια καποια που παρα το ξορκιστικο της πνευμα ανα
    γνωρζιε οτι ειστε γαιτα ελληνικα αμς δεδομενα ενα φαινομενο οραματικου συγγραφεως πολυσχιδους μορφωσεως που αξιζει κανεις να καταπιαστει με τα κειμενα και λεγομενα του ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. το θρησκευτικο φαινομενο που αποτελεσε για πανω από 5000 θεμελιακη πολιτισμικη συνιστώσα .. για να πεις οτι το προσεγγιζεις σωστα ως μελετητης θα πριε να το προσεγγισεις σφαιρικα ( απο πολλες οπτικες γωνίες κι εκδοχες ) και εμβριθώς σε καθε οπτικη γωνια να ριξεις βαθυ βλεμμα χωρις προκαταληψεις ιδεοληπτικες...ο κΛαμπος στο εν λογω πονημα του καρατ σταθεα μια μονοπλευρη θεαση αυτη της κοινωνιοοικονομικής εκδοχής -οπτικης και ομολογουμένως ρίχνει στα πλασια αυτη της οπτικής ενα εμβριθές βλεμμα αποκαλιυτικο διεργασιών εξουσιαστικών που ως εργαλεια εξυπηρετησε αν του αιώνες οι κατεστημ΄νες θρσηκείες και ιδιατερα ο χριστανισμοός...ωστοσο παρα την εμβριθεια της πτικη αυτης δεν αναιρειται ο μονοπλερυο μονοφθαρλομος χαραξτηρας της μελετης του θρησκευτικού φαινομένου το οπίο σημειωτέον εξεταζεται μεσα απο την συτημική εκφορα του την κατεστημένη και παραποιημενη όχι μέσα απο την πρωτολυα αυθεντική ...πχ ο χριστανισμος εξεταζεται απο την εποχη που εγινε κυριαρχη θρησκεια αυτοκρατορας κι οχι μεσα στις συνθηκες μιας εποχής που τον γεννησε .. βεβεια απο τον ιδιο το τιτλο δεν προιδεαζομαστε για την σφαιρικότηα της μελέτης αλλα μονο για την μια συγκεκριμένη θεωρηση των θρησκειων στα πλαισια της αναπτυξης του κεφαλαίου αρα την επιδραση-συμβολή της στον ανισόρροπο οικονομικό πλιτισμό μας
    μια εντελεχής και σφαιρικη μελέτη

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. στο ερωτημα << πως θα ήταν μια σφαιρικη θεωρση του φαινομενου των θρησκειων >> που θα μπορούσε να εγείρει ενας καλόπιστος αναγνώστης των σχολιων αυτών...οχι προκατειλημένος θεοκρατικά ή απο την αλλη αθεοκρατικα ,, απανταμε ..όταν λέμε σφιαρικότηα της μελέτης εννοούμε οτι θα πρεπει να εξεταζεται πχ το θρησκευτικο φαινομενος απο ολες τις δυνατές οπτικες :

    α) την κοινωνιοιστορική οπτική
    β την κοινωνιοοικονομική οπτική
    γ) την κοινωνιοψυχολογικη οπτική
    δ) την οπτικη της ατομικης ψυχολογίας και γενικά την οντολογική του ανθρωπινης υπαρξης
    ε) την οικογεωγραφική ανθρωποφυλετικη
    στ)την μεταφυσική των πιθανών παράλληλων διαστασεων των δυσεξιχνίαστων η ανεξιχνιαστων που αλληλεπιδρουν με την διασταση αυτή του κόσμου μας

    ..ετσι μoνο θα ειχαμε μια σφαιρική και αντικειμενικη διερευνyση του θρησκευτικου φαινομένου ...απο εκει και περα καθε μονομερης επιλογη διερευνησης μαλιστα αποκλεοντας τις αλλες οπτικες αναγορευομενη ως η μια και μοναδικη οπτικη αποκαλυπτικη της αληθειας δηλωνει κατι βαθυτα στρεβλο και πεισματαρικο για την αντιληψη του συγκραφως κατι βαθυτατα αντιεπιστημονικο και αγκυλωμενο με θρησκευτικο φανατισμο σε μια ιδεοληψια αθειστικη η μηδενιστικη( πχ μαρξιστικη ιδεοληψια ) ...που ακυυρωνει ολα τα υπολοιπα τυχον θετικα εποικοδομητικα στοιχείατης μελετης ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. επίσης μια σφαιρική κι εντελεχής μελετη του θρησκευτικού φαινομένου ...θα επρεπε
    -να ξεκινα απο τα πρωιμα προιστορικά χρόνια κι ατις μορφες θρησκευτικότητας τοτε ( πχ παγανισμος φυσιλοατρεια τοτεμισμος προγονισμος )
    -να αναφέρεται σε ολες ιστορικες αρχαιες μεσαιωνικές και νεωτερες θρησκειες και στις μεγαλες αιρεσεις τους
    - να αναφερεται στην δογματικη και μυθολογια τους στην ηθική τους στα τελετουργικα του στην κοινωνικής δομηση του στην ιστορική διαδρομή τους με΄σα απο τις οποια εγκολπωθηκαν σε καταχρηστικα εξουσιαστικα συστημα εκποιηθηκαν κι εγοινα το καταπιετσικο εργαλειο τους ...


    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ετσι ακριβως θα μπορουσαν να μελετηθουν κι οι μυθολογιες , κι οι φιλοσφιες και οι επιστημες και τεχνολογιες κι ολ α γενικα τα φαινομενα πολιτισμικες συνιστωσες ...μιλαμε δηαηδ για ενα τεραστο προγραμμα που δύσκολα ενα συγγραφέας θα το εφερνε εις περας μονο του...ενα προγραμμα ιστοριοκοινωνιοψυχοοικοανθρωπογεωγραφικης μελέτης κι αναλυσης...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. αυτα σχετικα με την συνολικη εκτιμηση του εν λογω βιβλιου του Κ.Λαμπου..επανερχόμαστε για να μιλησουμε για τα δυνατα του σημεια σε αυτο που επιλεγει μονόπλευρα να κανει δηλαδη την κοινωνιοοικονομικη ερμηνεία αναλυση του θρησκευτικου φαινομένου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. κ. Λάμπο ..έχοντας διαβάσει οολο το βιβλίο σς < ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΚΕΦΑΛΑΙΟ> πλεον ,,κι έχοντας μαι πιο σφιαρική αντίληψη του περιεχομένου του ...οφειλω να ομολογήσω οτι καταπιανεστε αναλυτυικα με καπιε πευρες του θρησκευτικου φαινομένου ακρως ενδιαφερουσες και οπως την κοινωνιοοικονομική ΄και ς πρ αυτο το πονημα σας ειναι κατι οντςω πρωτο ποριακο ειδικα για την περιοδ που γραφτηκε την εντελως φτωχει αναλυτικα ειδικα για τεοιας ολκης ζητηαμτα όπως το θρησκειολογικό ...δνε παιρνω πισω την αρχική εκτιμηση μου ( τοτε που ειχα διαβασει μονο δυο Κεφάλαια ) οτι το πονημα ειναι μονοπλευρα αναπτυγμενο καιδνε ερευνα σφοαρικά το φαινομενο της θρήσκειας καινε προκειμενω του ιδουδιαοχριοστιανιμσου ...βεβαια καθολου αντιεπιστημονικο δνε εινα να μελετα κανει μονο ορισμενες πλευρες του φιανομενου που εστιαζει .. αλλα οταν το κανιε αυτο υπολνοωνατ οιτιδνε υπαρχουν αλλες και τρανωνατ μια βαρια μαυρη κουρτινα σε αλλες δυνατε ςοτικες και πλευερς μελετης αυτο ειναι που αποτελει εκδηλωση φατριασμου πνευματικου και πνευματικης σκληρυνσης ...αρα δεν με ενοχλησε το γεγονος οτι εξεταζετε με πολυ ενδιαφερον τροπο ειναι αληθεια, κοινωνικοοικονομικα το φαινομενο της θρησκεια αλλα οτι το κανετε σαν να μην υπαρχει αλλος τροπος θεωρησης αποκλειωντας καθε αλλη ερευνητική οπτική απο αυτες που ανέφερα ..σε προηγουμενο σχολιο μου ...ιδιατερως την τελευταία ...


    γ) την κοινωνιοψυχολογικη οπτική
    δ) την οπτικη της ατομικης ψυχολογίας και γενικά την οντολογική του ανθρωπινης υπαρξης
    ε) την οικογεωγραφική ανθρωποφυλετικη
    στ)την μεταφυσική των πιθανών παράλληλων διαστασεων των δυσεξιχνίαστων η ανεξιχνιαστων που αλληλεπιδρουν με την διασταση αυτή του κόσμου μας

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. ...πολυ χρησιμα τα ιστορικά δεδομενα που παραθετετε στο κεφαλαιο 8.4 και 8.5 ... όντως αποκλαυτική η αναλυση σας στο 8.6 ως 8.8 και ενα υπεοχο νοημα αναδύεται στη σελιδα 184 τελος του κεφαλαιου 9 τι θα συνεβαινε αν θεωορο΄λυσαμε την ζωη δώρο της Μανας - Φυσης ...ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΥΓΕΝΙΣΜΕΝΟΥΣ ΙΣΧΥΟΥΝ ΟΛΑ ΟΣΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΖΕΣΤΕ ...φανταστειτε ομως για τους σκοταδιστες της αγριας βιαιαης φυσης αν δε ειχαν << φοβο τιμωριας μεταθανατιας κι ΑΠΟΝΟΜΗς ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗς >>...ο κατεστημενος χριστανισμος με ολα τα κακα και τα εκμαυλιστικα του αυτοκρατορικα ηθη μεχρι τοτε ωστοσο ηθικα δαμασε σε γενικες γραμμες τις ορδες των βαρβαρων φυλων με την αρχαια πολεμικη θρησκευτικοτητα την αιματοκυλιστικη ...και θαλεγα οτι αυτες οι ορδες καθως εκχριστοιανιστηκαν επεφεραν στον αρχικο χριστανισμο καθως τον ενσματωσαν μεγαλες ανακαταταξεις ως προς την επεκτατικη του λογικη ..εκει γυρω στο 5ο ως 7ο αιωνα ο κατεστημένος βυζανιντινός πλεον χριστανισμος που ειχε μεν ενσωματωσει σε μεγαλο μερος τις πρωτες ορδες ειχε πολυ σοβαρα αλλοτριωθει απο το βαρβαρικο επεκτατικό πνευμα τους ..επισης δεν εινα υπερβολη να πουμε οτι ο ρωμαικαθολικισμος ειναι μια γοτθικη νορμαδικη εκφανση του χριστιανισμου ...και δνε εινα τυχιαος οτι αυτος τελικα ο ρωμαικαθολικισμος και ο μετεπειτα σλαβικος βουλγαρικος βυζαντινος χριστανιμος εκφραστηκαν επεκτατικα και βαρβαρα προς τα αλλα εθνη ...η πρωτη παντω μεταλλαξη προς την βιαιοτηα επηλθε οταν ο χριστανισμος ενσωματωσε τα ηθη της ρωμαικης αυτοκρατοριας ,,,πσο ενδιαφεροντα πεδια ιστορικής ερευνας για το πως μαι θρησκευι εκκομσικευμενη εμβαρβαριστηκε και εφτασε να στηριζιε καταχρηστικες εξουσιες και τα σχεδια τους ....το αναγκαιο αραγε κακο ηταν αυτο ??

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. ..επισης εκπληκτα ως προ την οπτική που ακολουθεισταε τα κεφαλαια 10 και 11 ... αλλα με την ιδε αοτι θεωρειτε την οτικη σας μοναδικη κι αποκλειστικη στο πνευμα μου αυτο τα κεφαλαι χανουν απο την αξια τους ...αν τουλαιχστον εηξ αρχη ειχατε κεκαθαρισει οτι αυτη η ερευνα και θεωρηση σα ςαφορα μια μονο πευρα της θρησκειολογικης σας ερευνας τα κεφαλαιαυτα θα αποκτιυσνα αλλο αντικειμνεο κυρος κι αναλλη αναλυτικη αξια ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. το δε κεφαλαιο 11 με τις αλχημείες τοπως γεννηθηκαν θειστικοι μυθοι μεσα απο κοινωνικες διεργασίες ειναι πραγματικα αποκαλυπτικο ...αλλα ειπαμε η ιδεα της μονομερεια της ασυνειδητης απο μερους σας με ξενιζει και με κανει επιφυλακτικη ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. γενικα ομως πρωτοπορορησατε ... οδηγηθηκατεσ εαναλυτικους δρομους που ειναι φαινομενο για τα ελληνικα συγγραφικα δεδομενα τα τελευταια 30 χρονια καμμια θρησκειολογική αναλυση τετοιας αναλυτικης στοχευσης συνδεσης του οικονομικου συστηματος με τις θρησκευτικες ιδεοληψίες δεν εχει παραχθεί .... θα το ψαξω βεβαια περισσοτερο ...αλλα απο την πυλη Βιβλιονετ με τους δεκαδες χιλιαδες τιτλους τα τελευταια 50 χρονια τα απτελσματα ειναι απογοητετικα δνε υπαρχουν σοβαρες κοινωνιολογικες αναλυσεις του θρησκευτικου φαινομενου ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. ΚΑΙ ΠΑΛΙ ΛΥΠΑΜΑΙ ΠΟΥ ΣΕ ΜΠΛΟΓΚ ΣΑΝ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΑΣ Η ΚΙ ΑΛΛΩΝ ΟΡΑΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ ΔΕ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΡΙΤΙΚΕΣ ( Θετικες αρνητικες) ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΑ ..πνευματικη φτωχεια να το πω κοπωση αδιαφορια για τις ιδεες τις σοβαρες των αλλων ...χμμμ...μαλλον ολα αυτα !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. ας κανουν τα δικα μου σχολια την διαφορα !!!σε ενα δικτυακο τοπο που ονομαζεται τοπος διαλογου, αλλα που δεκαδες αρθρα που λεγονται πρωτοποριακά σοβαρα πραγματα δεν βρεθηκε ουτε ενας να σχολιασει κατι ή να κρίνει κατι ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  15. ευχομαι στο μελλον αν επιβιωσουν αυτοι οιδικτυακοι τοποι να αντραπει το τραγικο αυτο σκηνικο της σιωπης των αναγνωστών !!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή

η πιο πρόσφατη

    Περί Κοινωνικής αν-Ισότητας και αταξικού Ουμανισμού Κώστας Λάμπος   «Το μυαλό δεν είναι ένα δοχείο που πρέπει να γεμίσει, αλ...